Libya’da uzun yıllar boyunca kimyasal atık depolamak için kullanıldığı belirtilen Sloug isimli tanker geminin önce Mısır’a götürüldüğü, oradaki çevrecilerin tepkisi üzerine ise Türkiye’nin depremle sarsıldığı geçen şubat ayında, İzmir’in Aliağa Limanı’na getirildiği ortaya çıktı.
30 yıl boyunca Libya'nın Bingazi kenti açıklarında demirli halde bekletilen ve kimyasal atık depolamak için kullanıldığı belirtilen Sloug isimli 251 bin tonluk tanker gemi, açığa sürüklenince bir Türk firmadan çekici hizmeti talep edildi.
Uluslararası denizcilik hizmeti veren firma, 2021 yılı aralık ayında açığa sürüklenen gemiyi, yaklaşık 1 milyon 100 bin dolar karşılığında istenilen bölgeye çekti. Ancak verilen çekici hizmetinin bedeli ödenmedi.
Önce Mısır’a götürüldüğünü öğrendiler
Türk firmasının yetkilileri, verilen hizmetin bedelini tahsil etmek için çaba gösterirken, uydu kayıtlarına göre Libya'da bulunan Sloug isimli geminin, iddiaya göre sahte belgelerle, içindeki kimyasal madde boşaltılmak üzere Mısır'a götürüldüğünü öğrendi.
Geminin, içindeki kimyasal madde Mısır'da boşaltıldıktan sonra Hindistan'a götürülerek söküm için satılmak istendiği bilgisine ulaşıldı.
Ancak çok büyük olduğu için dikkat çeken gemide, kimyasal madde bulunduğunun öğrenildiği ve bu ülkedeki çevrecilerin tepkileri üzerine herhangi bir işlem yapılamadığı anlaşıldı.
Türkiye depremle uğraşırken gemi Aliağa’ya getirildi
Türkiye'nin 6 Şubat'ta meydana gelen ve 11 ilde büyük yıkıma yol açan Kahramanmaraş merkezli depremlerle uğraştığı günlerde, geminin bu kez rotasını Türkiye'ye çevirdiği ortaya çıktı.
Türkiye'deki makamlara sunulan belgelere göre 16 Şubat 2023 tarihinde bir Türk firma tarafından satın alınan gemiye, 23 Şubat 2023 tarihinde Aliağa Gemi Söküm Bölgesi'ne yanaşma izni verildiği saptandı. Buraya getirilen geminin de söküm amacıyla baştan karaya oturtulduğu ortaya çıktı.
Firma İzmir’de alacak davası açtı
Geminin Türkiye'de olduğunu öğrenen alacaklı firma yetkilileri, parayı tahsil edebilmek için İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi'ne başvurdu. Mahkeme de gemiyle ilgili olarak Aliağa Bölge Liman Başkanlığı'ndan bilgi istedi.
Liman Başkanlığı tarafından mahkemeye gönderilen yazıda, Sloug isimli geminin kendi sorumluluk sahalarına geldiği ve 23 Şubat 2023 tarihinde Aliağa Gemi Söküm Bölgesi'ne yanaşma izni verildiği, halen de baştan karaya oturtulmuş durumda bulunduğu bildirildi.
Yazıda, belgelere göre geminin Şimşekler Gıda Gemi Söküm İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti tarafından satın alındığı da yer aldı.
Savcılığa suç duyurusunda bulunuldu, Bakanlığa bildirildi
Ancak çekici hizmetinden dolayı alacaklı olan firmanın yetkilileri, geminin sahte evrak düzenlenip, adeta kaçırılarak önce Mısır'a, ardından ise Türkiye'ye getirildiğini, içinde zararlı kimyasal atık bulunduğunu ileri sürerek, avukatları aracılığıyla Aliağa Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulundu.
Dilekçede, “resmi evrakta sahtecilik, devleti gelir kaybına uğratma, çevre güvenliğini tehdit, alacaklıdan mal kaçırma” suçlarından işlem yapılması istendi.
Konuyu, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na da ilettiklerini belirten firma yetkilileri, Aliağa Cumhuriyet Başsavcılığı'na verilen şikayet dilekçesinde şunları vurguladı:
“Sloug isimli gemi Libya'nın Binghazi -Tobruk açıklarından (muhaliflerin bulunduğu bölgeden) usule ve yasalara uygun olmayan yöntemlerle çekiciler vasıtası ile alınarak, önce Mısır'ın İskenderiye Limanı'na söküme götürülmüş olup daha sonra çevre örgütlerinin ayaklanması ile Türkiye Aliağa Limanı'na getirilmiştir.
Tüm işlemler arka planda tüzel kişiler ve yasal kişiler gizlenerek, offshore evraklar ile yapılmıştır. Gemi resmiyette evrakları apostil edilmeden Komorlar Adaları'na tescil edilmiş olup hiçbir şekilde resmi işlemlere uygun yapılmaksızın, Aliağa Limanı'nda söküm için satılmıştır.
İçinde 6 bin ton kimyasal atık barındıran bu gemi, önceden Libya devletine ait olup Tunuslu bir şirkete ihale ile satılmıştır.
Halen Libya devlet birimlerine borcu olmasına rağmen ve Marine Traffic sisteminde lokasyon olarak bu ülkede görülmesine rağmen Aliağa Liman Başkanlığı tarafından Türkiye'de olduğu doğrulanmıştır.
Geminin kimler tarafından getirildiği, muhatabı olmamasından kaynaklı, offshore şirketlere herhangi bir haciz yapılamıyor.”
Aliağa'ya nasıl getirildiğinin araştırılması istendi
Sloug isimli geminin ana makinesi bulunmadığı için hareket kabiliyetinin olmadığı, Aliağa'ya da çekiciyle getirildiği belirtilen suç duyurusu dilekçesinde, bu hizmeti kimin verdiğinin ve kimin talep ettiğinin belirlenmesiyle sonuca ulaşılabileceği dile getirildi.
Geminin alacaklılardan kaçırılmak için birçok sahte evrak düzenlendiği de dilekçede yer aldı. Libya açıklarında demirli olduğu dönemde gemide gizemli ölümler yaşandığı da iddia edildi.
Söküm yapılması halinde bir çevre felaketine yol açabileceği uyarısında bulunuldu. Suç duyurusu dilekçesine geminin fotoğraf ve görüntüleri de eklendi.
Kaynak: Sözcü / Latif Sansür