Kerim KALAFATOĞLU - Ares Tersanecilik San. ve Tic. A.Ş. - Yönetim Kurulu Başkanı.
Bugüne kadar hem yurt içinde hem de yurtdışında önemli savunma sanayii projelerine imza atan ve son olarak uluslararası ölçekte dev üreticilerin yarıştığı çok zorlu bir ihale süreci sonunda Katar’a ait 17 adet sahil güvenlik botunun üretimini üstlenen Ares Tersanecilik başarılı çalışmalarını sürdürüyor. Ares Tersanecilik A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Kerim Kalafatoğlu ile savunma sanayii ağırlıklı keyifli bir sohbet yaptık.
Ares Tersanecilik olarak firma geçmişinizden bahseder misiniz?
ARES Tersanecilik 2006 yılında Antalya Serbest Bölgesi’nde kurulmuştur. Tersanemiz kuruluşunun ilk yıllarında gezi tipi yat ve ticari deniz araçları imal etmiştir. Gelişen ekonomik konjonktür ve yaşanan rekabet nedeni ile tersanemiz değişim sürecini başlatarak özellikle hizmet teknesi, karakol botu, devriye botu, liman kontrol botu gibi amaçlar için yoğun dizayn çalışmalarına başlamıştır. Bu bağlamda o yıllarda geliştirdiğimiz pek çok deniz aracı bu amaçlara uygun olarak başarı ile üretilip, ülkemizdeki çeşitli Liman Başkanlıklarına, Deniz Polisimize, Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanlığı’na yurtdışında ise Gürcistan Sahil Güvenlik Komutanlığına, Türkmenistan Sınır Polisine ve Tanzanya’da bir özel petrol firmasına teslim edilmiştir. 2008 yılında Antalya Serbest Bölgesi’nde 3000 m² kapalı alanda kendi tersanemizi alarak yaptığımız yatırımla modern bir tersane haline getirdik.
2012 yılında Avrupa Birliği Merkezi Finans ve İhale Birimi’nin gerçekleştirdiği ihale ile tersanemiz 10 adet olarak inşa ettiği ARES 42 Hector tipi 13 metre alüminyum sahil güvenlik botunu yerli savunma sanayiinde Türk Sahil Güvenlik Komutanlığı’na Aralık 2013’te teslim etmiştir. Bu süreçte tersanemiz çok önemli iki sözleşme daha imzalamış, Bahreyn Sahil Güvenlik Komutanlığı’na teslim edilmek üzere 6 adet ARES 58FPB 18 metre kompozit hızlı devriye botunu ve Nijerya Gümrük Muhafaza Müdürlüğü’ne teslim edilmek üzere 30 metre boyunda 2 adet alüminyum devriye botunu inşa ederek başarı ile teslim etmiştir.
2014 yılında Bahreyn Sahil Güvenlik Komutanlığı’na 6 sahil güvenlik botunu başarı ile teslim eden tersanemiz 2013 yılı içinde 2 yeni ve önemli ihale kazanmıştır. Katar Sahil Güvenlik Komutanlığı’na teslim edilmek üzere 17 hızlı devriye botu ihalesi ve Savunma Sanayi Müsteşarlığımızın açtığı 2 adet yeni SAT Botu üretimi ve teslimi ihalesi kazanılmış olup, ayrıca KKTC Güvenlik Kuvvetleri’ne teslim edilmek üzere 3 adet yukarıda bahsettiğimiz ARES 42 Hector botu tedariki için sözleşme imzaladık.
Kazandığımız ihaleler ve imzaladığımız yeni sözleşmelerle yatırım yaparak ikinci tersane binamızı devir aldık.
Nisan 2015 ‘te Nijerya Gümrük Muhafaza’ya 2 adet 30 metre, KKTC Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığına 3 adet 13 metre sahil güvenlik botunu başarı ile teslim ettik. KKTC sahil güvenlik botlarını 6 ay gibi rekor bir sürede teslim ettiğimizin altını çizmek istiyorum.
Üretim kapasiteniz ve personel istihdamınız ile ilgili bilgi verebilir misiniz?
Tersanemizde 50 metre boyuna kadar her türlü deniz aracını alüminyum, kompozit veya çelik olarak üretebilecek altyapı, bilgi ve birikime sahibiz. Yeni devir aldığımız tersane binamızla toplam 13.000 m² kapalı alan kapasiteye ulaştık, yeni tersanemizde yapacağımız yatırımlar ile 3-4 yıl sonra toplam 25.000m² kapalı alana ulaşmayı hedefliyoruz. Bu anlamda, çok modern ve donanımlı bir tersaneyi ülkemize kazandırmış olacağız.
Mart 2015 itibarı ile personel sayımız, taşeronlarımız hariç 91 idi, ancak yeni ve devam eden projelerimiz ile gelecek yıl 250 personeli bulabileceğimizi öngörüyoruz.
Savunma sanayii ile ilgili yaptığınız çalışmalar sıkça gündeme geliyor. Bu alanda ne tür hizmetler veriyorsunuz?
Bildiğiniz gibi, Türk askeri gemi inşa firmalarından farklı olarak ARES dış pazarlarda kendini kanıtlamış ve buralardaki faaliyetlerini azaltmadan iç pazara yönelmiş bir firmadır. Genel ve daha kolay olan eğilim önce Türkiye’de SSM ve benzeri kurumlara satış yapmak ve bilahare dış pazarlara yönelmek iken ARES bunun tam tersini yapmış ve başarılı olmuş bir şirkettir. Şüphesiz ki dış pazarlardaki çalışmalarımız hiç azalmamıştır ve artarak devam etmektedir. Ancak pazardaki pozisyonumuzu daha da pekiştirmek arzusundayız. İleriki dönemlerde çok daha kapsamlı milli projelerde ARES adını sıkça duyacaksınız.
Son olarak Katar'a 17 adet sahil güvenlik botu üretimi ile gündeme geldiniz. Konuyla ilgili bilgi alabilir miyiz?
Uluslararası ölçekte dev üreticilerin yarıştığı ve beş yılı aşkın süreyle devam eden çok zorlu bir ihale süreci sonunda yüklendiğimiz bu iş, ileri kompozit gövdeli karakol botları sınıfında dünyanın en büyük hacimli siparişidir. Bildiğimiz kadarıyla tek sözleşmeyle ülkemizin en büyük askeri denizcilik ihracat bağlantısıdır. Beş adet 24 metre, on adet 34 ve iki adet 47 metre boyunda, tamamen ileri teknoloji içeren vakum infüzyon metoduyla üreteceğimiz bu botlar donanım ve kabiliyetleri itibarıyla da emsalsizdir. Çok kapsamlı model deneyleri tamamlanmış durumda olan 24 metre ve 34 metre boylu botların üretimine başladık. 2016 yılı sonu itibarıyla üç veya dört adet botun teslimi planlanmaktadır.
Katar ile yapılan bu anlaşma, siparişin büyüklüğü bakımından ülkemiz açısından da önemli bir gelişme değil mi?
Ülkemize ciddi döviz kazandıracak çok önemli bir sözleşmedir. Üretilmekte olan Katar Sahil Güvenlik Botlarının gerek dizayn, gerek donanım gerekse öngörülen silah sistemleri ile fark yaratacağını öngörüyoruz. Bu serinin teslimatı ile yeni siparişler alacağımıza eminiz.
Bu arada Katar'dan gelen siparişte Rolls-Royce gibi önemli bir partner ile çalışıyorsunuz. Bu tercih neden?
Tedarikçilerimiz konusunda çok seçiciyiz, onları sadece tedarikçimiz olarak değil “kazan-kazan” prensibi ile çözüm ortağımız ve stratejik paydaşımız olarak görüyoruz. Rolls-Royce sadece su jeti aldığımız bir tedarikçimiz değil, aynı zamanda mühendislik ofisi ile dizayn geliştirdiğimiz bir çözüm ortağımızdır. Savunma Sanayi Müsteşarlığımızın açacağı “Türk Tipi Hücumbot” projesi ihalesine ses getirecek bir dizayn için Rolls-Royce mühendislik ofisi ile hazırlanıyoruz.
Türk Savunma Sanayii'ne ne tür üretimler yaptınız?
Yukarıda bahsetmiş olduğum üzere Aralık 2013’te Türk Sahil Güvenlik Komutanlığı’na 10 adet 13 metre alüminyum SAGET Botu’nu (ARES 42 Hector) teslim ettik.
2014 yılında Savunma Sanayi Müsteşarlığımızın açtığı 2 adet “yeni SAT botu” ihalesini kazandık, bu ihaleye ilişkin olarak idari ve teknik çalışmalarımız devam etmekte olup yakın zamanda sözleşmenin imzalanması yönünde hazırlıklar yapılmaktadır. “ARES 80 SAT” projesinin halen sınıfında dünyanın en ileri, en yüksek performanslı ve denizci muharip botu olduğunu özellikle söylemek isterim. Benzerlerinden çok farklı bir platform ortaya çıkmıştır ve yapılan çok kapsamlı model deneyleri botun emsalsiz olduğunu kanıtlamıştır. ARES 80 SAT çok ciddi personel ve silah yükü olumsuz deniz şartlarında dahi 50 knot süratin üzerine çıkabilen, ciddi şekilde takviye edilmiş güçlü yapısıyla en zorlu operasyonları dahi başarıyla gerçekleştirecek bir platform haline gelmiştir. Yine müsteşarlığımızın açacağı “Türk Tipi Hücumbot” ihalesi için hazırlanıyoruz.
Savunma amaçlı ürünlere yönelmeniz 2007 yılı sanırım. Bundan önce ne tür ürünler üretiyordunuz?
2007 yılından itibaren savunma sanayiine yönelik çözümler geliştirmeye başladık. Geçmişte motor yat, spor bot üretimi, liman kontrol botu gibi hizmet tekneleri de teslim ettik. Kuruluşumuzdan bu yana “work boat” yani hizmet teknesi veya ticari deniz aracı anlamında çok sayıda liman kontrol botu, yolcu feribotu, personel ve malzeme ikmal botunu üretip yerli ve yabancı kullanıcılara teslim ettik, ama bunlarla birlikte ambulans bot, ilk yardım arama-kurtarma botu, yangın söndürme botu, pilot bot projeleri ile ilgileniyoruz.
Ülkemizde savunma sanayii alanındaki gelişmeler konusunda genel bir değerlendirmenizi alabilir miyiz? Gidişat nasıl?
Sektörel olarak Ortadoğu’da yaşanmakta olan savaş, terör ve bağlantılı olarak artan kaçakçılık trafiği, korsanlık gibi sebeplerle bölge ülkelerinin savunma sanayi harcamalarında modernizasyon ve yenileme trendinde olduğunu söyleyebiliriz
ARES Tersanesi olarak yurtdışında ülkemizi en iyi şekilde temsil etmekten gurur duyuyoruz. Hızlı ve emin adımlarla büyüyen yerli savunma sanayimizin yapılan Ar-Ge çalışmaları ile dünya çağında daha iyi noktalara ulaşacağına inancımız tamdır. Bu gelişimin bir parçası olabilmek adına ARES Tersanesi olarak üzerimize düşeni yapmaya her zaman hazırız.
Not: Bu röportaj Deniz Endüstri dergimizin Mart-Nisan 2015 - 41. sayısında yayımlanmıştır.