Amerika ile Çin arasındaki gümrük tarifesine dayalı ticaret savaşının etkisiyle birlikte, Vietnam'ın ana limanları, üreticilerin Çin'den çekilmesi ve bu ülkenin yerine Vietnam'a yönelmesiyle konteyner bazlı trafik hacmi açısından dünya sıralamasında önemli bir yükseliş yaşadı.
Son verilere göre, Vietnam'ın denizcilik sektörü, 2017'nin dördüncü çeyreğinde %14'lük bir artışla dünya sıralamasında dokuzuncu sıraya yükselerek dikkat çekiyor. Hacimlerdeki bu artış, ölçeğin oldukça dışında. Tedarik zinciri analisti Sea-Intelligence'a göre Vietnam'ın limanları, küresel endeksteki ilk 20 ülke arasında en yüksek yüzdeyle bağlantıyı artırdı ve bu da birkaç yıl önceki tahminleri destekledi.
Asya-Pasifik bölgesinde Vietnam tek başınaydı. Örneğin Japonya'nın bağlanabilirliği küresel endekste %7 oranında düştü, Singapur %3 arttı, Malezya yaklaşık %4, Güney Kore %5'ten biraz fazla ve Hong Kong ise %11 arttı.
Vietnam'ın limanlarındaki bu önemli büyüme, özellikle Amerika'ya yapılan konteyner taşımacılığındaki %44'lük artışla kendini gösteriyor. Bu durum, ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşının etkilerinin bir yansıması olarak değerlendirilebilir. Gita Gopinath'ın belirttiği gibi, Çinli üreticilerin ABD gümrük vergilerini aşmak için Vietnam'a yönelmeleri, ülkenin ekonomik potansiyelini hızla artırdı.
Vietnam'ın bu ticaret patlaması, uluslararası ticarette giderek artan jeopolitik etkilerin bir göstergesi olarak öne çıkıyor. 2022'de küresel ticaretin büyük ölçüde jeopolitik tercihlere dayalı olarak yönlendirildiği bir döneme girdiğimizde, Vietnam'ın "bağlayıcı ülke" olarak öne çıkması dikkat çekici.
Ülkenin tek parti hükümeti, liman altyapısını modernize ederek ve genişleterek, 2030'a kadar kapasitesini ikiye katlamayı hedefliyor. Bu hedef, Vietnam'ın dünya çapında rekabet gücünü artırmayı amaçlıyor ve özellikle ticaret anlaşmalarının getirdiği avantajları en üst düzeye çıkarmayı hedefliyor.
Ancak, Vietnam'ın limanlarındaki bu yükselişin yanında, ülkenin gemi inşa sektöründe zorluklar yaşadığı görülüyor. Devlet tarafından işletilen Gemi İnşa Sanayi Şirketi'nin iflasa sürüklenmesi, sektörün beklenen büyüme hedeflerine ulaşmasını engelliyor. Ancak, limanlar konusundaki başarı, Vietnam'ın gelecekteki ekonomik büyüme potansiyelini gösteriyor.
Vietnam'ın ticaret patlaması, ülkeyi Asya'nın önde gelen ekonomilerinden biri haline getirebilir. 2025'e kadar küresel ekonomiler arasında 21. sırada olması beklenen Vietnam, tedarik zincirlerinin değişen dinamiklerinde kendine sağlam bir yer bulmuş gibi görünüyor. Vietnam'ın dünya ekonomisindeki konumu, jeopolitik faktörlerin ekonomiye olan etkisinin giderek arttığı bir dönemde dikkate değerdir.
* Selwyn Parker'ın The Lowy Interpreter'da yayınlanan yazısından derlenmiştir. Parker, Asya-Pasifik, Avrupa ve Latin Amerika konularında uzmanlaşmış bir yazar ve gazetecidir.