Bu konuda Türkiye’den henüz bir resmi açıklama yapılmazken Türk ihracatçılar sorunların son iki haftadır özellikle ABD, AB ülkeleri ve Kanada gibi Rusya’ya yaptırım uygulayan ülkelerden gelen ürünlerde olduğunu belirtiyor.
Rusya’nın geçen yıl 24 Şubat’ta başlattığı özel askeri operasyonun ardından bazı Batılı şirketler Rusya pazarından çekildi ya da yaptırımlar yüzünden ürünlerinin satışını durdurdu. Bu konuda Rusya’nın çözümü ise paralel ithalatı yasallaştırmak oldu. Pek çok ülkede yasal olan söz konusu yöntem ile bir ürün, esas üreticisi yerine bu ürünü satın almış ikinci bir taraftan satın alınabiliyor.
Bu konuda ana geçiş noktalarından biri de tarafsız bir tutum alarak Rusya’ya yönelik yaptırımlara katılmayan Türkiye oldu.
Ancak son günlerde yaptırımlar nedeniyle Rusya’ya doğrudan satışı yasaklanmış ürünlerin paralel ithalat yöntemiyle Rusya’ya transitinin Türkiye gümrüğü tarafından engellendiğine yönelik iddialar gündemde bulunuyor.
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Gruşko da paralel ithalat ile satın alınan ürünlerin Rusya’ya transitinin Türkiye tarafından engellendiği haberlerine ilişkin Sputnik haber ajansına açıklamasında, “Bu konuda Türkiye makamları ile temas içindeyiz” dedi.
Bu konuda Sputnik’in ulaştığı Türkiye Ticaret Bakanlığı’ndan kaynaklar konunun hassas olduğunu belirterek açıklama yapmadı.
‘Çözülür diye umut ediyoruz’
Rusya ile ticaret yapan kişiler ise Sputnik’e açıklamalarında Türkiye tarafından resmi bir bildirim olmadığı için deneme yanılma yoluyla ilerlediklerini ifade ediyor.
Rus Türk Ticaret Evi (ROST) Başkanı Kadir Kurtuluş, “Yurt dışından gelen ürünler bazen gidiyor bazen gitmiyor. Şu anda gümrükte depolarda bekliyor. Özellikle Avrupa Birliği ülkeleri ve ABD’den gelen ürünlerden oluşuyor. Çözülür diye umut ediyoruz çünkü depolar dolmuş durumda. Nakliyeciler de ne yapacağını bilmiyorlar. Savaşın başından beri Türkiye transit ticarette tahmini olarak 6.5 milyar dolar seviyesinde bir ticaret hacmi yakalamıştı bu daha da artıracaktır. Türkiye bu işten karlı çıkıyordu. Henüz resmi bir açıklama yok” dedi.
Kurtuluş, “Gelen yabancı ürünler Türkiye menşeili olarak işaretlenerek gönderilebilir ancak bunun için firmanın izni gerekiyor ve Türkiye tarafından yüzde 18 KDV ekleniyor” diye de ekledi.
‘Resmi bir açıklama bekliyoruz ki ne yapacağımızı bilelim’
Middle Corridor Lojistik Şirket Müdürü Ahmet Burak İçen de “Sorun devam ediyor. Deneme yanılma yöntemi ile ilerliyoruz. Bu sorunlar kara yolunda deniz yolunda da var ve yaklaşık 2 haftadır sorunlar yaşanıyor. Bize sistem arızası olduğu söyleniyor. ABD, AB ve Kanada gibi Rusya’ya ambargo uygulayan ülkelerden gelen mallarda sıkıntılar oluyor ancak diğer ülkelerden geçişlerde bir sıkıntı olmuyor. Resmi bir açıklama bekliyoruz ki ne yapacağımızı bilelim” dedi.
İçen, “Bu ilerleyen süreçte Türk ve Rus şirketler arasında çeşitli davalara sebep olabilir” diye de uyardı.
Bir gümrük data yetkilisi de yaptırım uygulanan ürünlere ilişkin ellerinde bir liste olduğunu ancak henüz resmi bir açıklama olmadığını ifade etti. Ürünlerin deneme yanılma yöntemi ile gidip gidemeyeceğinin tek tek kontrol edildiğini belirtti. Sorunlara karşı ise “sistem arızası” denildiğini aktardı.