Akdeniz'de düzensiz göçmenleri kurtaran Fransa merkezli sivil toplum kuruluşu (STK) SOS Akdeniz'e ait Ocean Viking gemisine, İtalyan yasalarına aykırı şekilde birden fazla kurtarma operasyonu düzenlediği gerekçesiyle faaliyetlerini 20 günlüğüne durdurma cezası verildi.
İtalyan basınındaki haberlere göre, Libya açıklarında farklı operasyonlarda, toplam 261 düzensiz göçmeni kurtaran STK gemisi Ocean Viking gemisi, bugün ülkenin güneydoğusundaki Brindisi Limanı'na yanaştı.
Kurtardığı düzensiz göçmenleri burada tahliye eden Ocean Viking gemisine, İtalyan yasalarına aykırı biçimde denizde birden fazla kurtarma operasyonu yaptığı gerekçesiyle Brindisi Liman Komutanlığınca 20 gün faaliyetlerini durdurma cezası verildi. Bu sürede STK gemisinin limandan ayrılmasına izin verilmeyecek.
STK yasası
İtalya'da Ekim 2022'de göreve gelen Giorgia Meloni liderliğindeki sağ koalisyon hükümeti, çıkardığı kararname ve yasalarla düzensiz göçmenler için "çekim gücü" olmakla suçladığı STK gemilerinin faaliyetlerini sınırlamaya yönelik adımlar attı.
Bu çerçevede Meloni hükümetinin, 2023 yılının başında yasalaştırdığı "STK yasası" olarak bilinen düzenleme, bir STK gemisinin ilk kurtarma operasyonundan sonra tahsis edilen limana başka kurtarma yapmadan ivedilikle giderek kurtardığı kişileri tahliye etmesini öngörüyor.
Söz konusu yasal düzenleme, kurtarma operasyonu yapan STK gemilerinin faaliyetlerini sınırlandırdığı gerekçesiyle insan hakları kuruluşlarının tepkisini çekiyor.
Orta Akdeniz'deki düzensiz göç sorunu
Avrupa'ya yönelik düzensiz göç akınında, Orta Akdeniz güzergahı, son yıllarda yoğun hareketlilik gözlenen rotalardan biri olarak öne çıkıyor.
Bu güzergahta denizde yardım çağrısı yapan düzensiz göçmenleri, Avrupalı devlet görevlileri yerine genellikle Avrupa menşeli sivil toplum kuruluşları kurtarıyor. Söz konusu STK'ler, AB üyesi devletlerin "güvenli liman" vermemesinden ötürü zaman zaman kurtardıkları düzensiz göçmenleri tahliye etmekte güçlük çekiyor.
STK'ler geçen yıldan bu yana da İtalya'daki son yasal düzenlemeler nedeniyle faaliyetlerini gerçekleştirmede bazı zorluklarla karşı karşıya kalıyor.
Kendi imkanlarıyla Akdeniz'i geçebilen ya da kurtarılan göçmenlerin, Avrupa'da ilk ayak bastıkları yer ise genellikle İtalya'nın Kuzey Afrika'ya en yakın kara parçası Lampedusa Adası olmaya devam ediyor.
Diğer yandan teknelerin alabora olması ya da teknelerdeki aşırı kalabalık nedeniyle susuz ve havasız kalınması yüzünden her yıl çok sayıda düzensiz göçmen, Akdeniz'i geçmeye çalışırken hayatını kaybediyor.