İtalya İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi, ülkenin güneyinde 26 Şubat'ta yaşanan ve 70'ten fazla göçmenin hayatını kaybettiği tekne faciası öncesinde kendilerine Avrupa Birliği (AB) Sınır Koruma Ajansından (Frontex) gelen ilk bildirimde acil durum çağrısı olmadığını söyledi.
İtalya'da Crotone kentine bağlı Steccato di Cutro açıklarında yaklaşık 10 gün önce yaşanan tekne faciası ülke gündemindeki yerini korumaya devam ediyor.
İçişleri Bakanı Piantedosi, faciaya ilişkin parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisi genel kuruluna bilgi verdi.
Teknenin, Çeşme'den 22 Şubat saat 03.00'te seyir için ideal koşullarda ayrıldığını belirten Piantedosi, "Seyire çıkıldıktan 3 saat sonra teknenin motorunda arıza yaşanıyor, iki kaçakçı bir başka suç ortağıyla görüşüyor. Üç saatlik bekleyişin ardından diğer 3 kaçakçının kullandığı ikinci bir tekneye alınıyor. Göçmenler, kaçakçıların 'jammer' gibi sinyal karıştırıcı bir cihaza sahip olduğunu söylüyor." ifadelerini kullandı.
Crotone Cumhuriyet Başsavcılığının olay hakkında soruşturma yürüttüğünü kaydeden Piantedosi, "Adli soruşturmaların sonucunu güvenle ve saygıyla bekleyeceğiz." dedi.
Piantedosi, 25 Şubat saat 22.26'da Frontex uçağı "Eagle One"nın 40 deniz mili açıkta iyi durumda seyreden bir tekne tespit ettiği bilgisinin, Frontex tarafından İtalyan makamlarına iletildiğini aktardı.
"Tekneye ilişkin Frontex bildiriminde herhangi bir tehlikeli durum içeriği yoktu ve acil durum çağrısı da yoktu." diyen Piantedosi, gece yarısından sonra 02.20 sularında Mali Polise ait 2 devriye botunun, tekneyi aramak için yola çıktığını ancak kötüleşen deniz koşulları nedeniyle limanlarına geri döndüğünü anlattı.
Bakan Piantedosi, kaçakçıların güvenlik güçlerinin olmadığı bir noktaya tekneyi yanaştırmak istediğini ifade ederek, şöyle konuştu:
"Pazar günü sabah 03.55'te '112' numaralı acil durum hattına, Crotone Jandarma Komutanlığınca belirlenen koordinatlardan yardım çağrısı geliyor. Bu, İtalyan makamları için yardım çağrısının ilk kez somut kesinlik kazandığı andır. Bu sırada tekneden, sahilde yanıp sönen ışıklar görülüyor. Bunu güvenlik güçleri zanneden kaçakçılar teknenin yönünü değiştirmeye çalışıyor ama kendilerini dalgaların ortasında buluyorlar. Gövdesinin alt kısmının kırılmasıyla tekne su almaya başlamış. 04.30 sularında bir acil durum çağrısı içeren ihbar daha yapılıyor."
Bu tür kurtarma operasyonlarının teknik ya da operasyonel yönlerinin, hiçbir şekilde birtakım siyasi kurallara ya da emir-komuta zinciri dışındaki müdahalelere tabi olmayacağını belirten Piantedosi, "Bu yüzden, kurtarma operasyonlarının hükümet tarafından bazı koşullara bağlanarak engellendiğini iddia etmek, her şeyden önce zor şartlarda her gün denizde görev yapan personelimizin onurunu ve profesyonelliğini rencide eden ciddi bir yalandır." ifadelerini kullandı.
Bakan Piantedosi, olayda ölenlerin yakınlarına kendisi ve hükümeti adına başsağlığı dilerken, faciada ölenlerin sayısının da 72'ye yükseldiği bilgisini paylaştı. Piantedosi, kaçakçı olduğundan şüphelenen 3 kişinin de tutuklandığını bildirdi.
Piantedosi, facianın ardından söylediği "çaresizlik, kişinin çocuklarının hayatını riske atmasını haklı çıkarmaz" sözlerinin yanlış anlaşıldığını ve "kurbanları suçlamak" niyetinde olmadığını söyledi.
Muhalefet istifasını istediği Piantedosi'ye iktidar sahip çıkıyor
Ana muhalefet partisi Demokratik Partiden (PD) Peppe Provenzano, Crotone'daki Sahil Güvenlik Ekip Komutanının göçmenlerin kurtarılabileceğini söylediğini hatırlatarak, "(Başbakan) Giorgia Meloni, 14 Nisan 2015'te Lampedusa açıklarındaki facianın ardından hükümetin cinayetten soruşturulmasını söylediği gibi şimdi de hükümet cinayetten soruşturulmalı çünkü o olay Lampedusa'nın 200 mil açığındaydı, bu ise 200 metre." yorumunu yaptı.
Muhalefetteki 5 Yıldız Hareketi (M5S) milletvekili Vittoria Baldino da Lig Partisi lideri ve hükümette Başbakan Yardımcısı ve Ulaştırma Bakanlığı yapan Matteo Salvini'nin sorumluluğu üstlenmesi gerektiğini ama "tavşan gibi kaçtığını" söyledi.
Koalisyon ortağı aşırı sağcı Lig Partisi grup başkanvekili Riccardo Molinari ise seçimleri kazanamayanların farklı yollara saptığını ve savcılıklara şikayetler yaparak sonuç almaya çalıştığını savundu.
İktidarı bir diğer ortağı Forza Italia, bu konuyu farklı şekilde ele almak istediklerini ancak muhalefetin, Piantedosi'nin istifasını isteyerek konuyu istismar ettiğini belirtti.
Muhalefetin istifasını istediği Piantedosi için gensoru vermeyi planladığı ancak iktidarın bir bütün halde bakanın arkasında olduğu aktarıldı.
Bu arada, sağ koalisyon hükümetinin Başbakanı Giorgia Meloni de eleştirilerin ardından bu haftaki bakanlar kurulu toplantısını 9 Mart'ta Cutro beldesinde yapacağını duyurdu.
Diğer yandan, olaydan sağ kurtulan 80 göçmenin Cutro'da ağırlandıkları yerlerin koşulları, kamuoyunun tepkisini çekti.
Göçmenlerin yere yapılan derme çatma yataklarda, yastık yerine battaniye ve çantalara başlarını koydukları ve hijyenik olmayan tuvalet ve banyo koşullarında ağırlanmaları tartışma yarattı.
Basına yansıyan bu görüntülerin ardından düzensiz göçmenlerin daha iyi koşullara sahip bir yere götürüldükleri belirtildi.