“Gemi inşası ve tamiri ile alakalı gözetim ve kontrol hizmetleri vermek üzere uzmanlaştık”

Engin SEZEN - Pİ-ES Denizcilik ve HES Deniz Genel Müdürü

2000 yılından bu yana grup şirketleriyle farklı alanlarda sektöre hizmet veren Pİ-ES Denizcilik ve HES Deniz Genel Müdürü Engin Sezen, 2008 krizi ve sonrasında yaşanan bunalımlı dönemleri atlatan firmaların, müşteri odaklı daha spesifik projelere yöneldiklerini, dolayısıyla krizlere karşı daha sağlam yapılar kurduğunu söylüyor.

Grup şirketlerinizi tanıyarak başlaya­lım isterseniz. Hangi alanlarda hizmet veren firmalar var grupta?

Grup Şirketlerimiz;

- Pİ-ES Denizcilik AŞ

Grubun ilk şirketi olan Pİ-ES Denizcilik 2000 yılında kurulmuş olup yeni gemi inşa brokerliği ve gemi tamiri ve tadilatı müteahhitliği ana faaliyet alanlarıdır.

- Pİ-ES Uluslararası Gözetim, Sörvey ve Danışmanlık Hizm. San. Tic. Ltd. Şti.

Marine Sörvey ve Gözetim firmamız da yaklaşık 15 senelik bir maziye sahip olup draft, yakıt, yükleme, tahliye, on/off hire, sigorta hasar ve değer sörveyleri gibi birçok marine sörvey hizmetlerinin yanı sıra yeni gemi inşa kontrol mühen­disliği ve armatör temsilciliği uzmanlık alanlarıdır.

- HES Deniz Tarama AŞ

Grubumuzun en yeni üyesi olan HES Deniz’in ana faaliyet konusu deniz dibi tarama, dökü, dolgu hizmetleri olmakla beraber deniz içi sert zemin kırımı, su altı boru hattı döşeme, batık çıkartma, su altı sörvey gibi endüstriyel dalgıçlık hiz­metlerini de konusunda uzman personeli ile gerçekleştirebilmektedir.

- ES-CAD Mühendislik Denizcilik San ve Tic. AŞ

2002 Yılında kurulmuş olan ES-CAD yeni gemi inşa konusunda tasarım ve mühendislik hizmetleri vermektedir. Son dönemde çok aktif olmamakla beraber Van Gölü Tren Feribotları’nın da içinde bulunduğu birçok gemi inşa projesine imza atmıştır.

HES Deniz Tarama firması güçlü bir makine parkuruna sahip. Neler yaptığı­nızı anlatır mısınız?

İsminden de anlaşılacağı üzere ana faaliyet konumuz deniz dibi tarama ve dökü işleridir. Yatırımlarımızı bu faaliyet kapsamında yönlendirerek ilk tarak dubamız olan “ALESTA-S”’i 2017 yılında İtalya’dan satın alarak Türkiye’ye getirdik. Sonrasında 2018 yılında yine İtalya’dan satın aldığımız 500 metreküp kapasiteli “APIKO-S” isimli Split tip Çamur gemi­mizi filomuza katarak dökü faaliyetlerine de başladık. 2019 yılında satın aldığımız 90 ton kapasiteli Ekskavatörümüzü 3 ayaklı tarama dubası “NECEM D-18” üzerinde kullanarak tarama kapasitemi­zi biraz daha artırdık. Son olarak 2020 yılında 400 metreküp kapasiteli “PAŞA” isimli Split tip Çamur gemisini de filo­muza katarak dökü ve dolgu kapasitemizi 2 katına çıkarmış olduk. Bunun yanı sıra yine deniz dibi sert zemin kırımı yapabilmek adına 5 ton kapasiteli su altı hidrolik kırıcı ekipmanını da portföyü­müze ekledik.

Sadece deniz dibi işleri mi yürütüyorsu­nuz yoksa limanlara yönelik hizmetler de var mı?

Bugüne kadar çoğunluğu liman ve ter­sane olmak üzere birçok deniz tesisinde deniz dibi derinleştirme taraması ve dökü işlemlerini gerçekleştirdik. Bu hizmetle­rin yanı sıra su alma ve derin deşarj gibi su altı boru hattı döşeme hizmetlerini de vermekteyiz. Diğer bir hizmet konumuz da deniz dibi sert zemin veya beton iskele kırımı. Bunun için -15 m derinliğe kadar hidrolik kırıcımız ile kırım yapabildiği­miz gibi daha derin zeminlerde pirotek­nik malzeme ile su altı patlatma metodu­nu da kullanabilmekteyiz.

Gemi boyu uzatma gibi enteresan bir hizmetiniz var. Bundan bahseder misi­niz biraz...

Bahse konu iş 180 metre boyunda feribotlara 30 metre boy verilme işlemi. Toplam 4 adet feribota bu şekilde boy verildi. Aslında bu iş bizim armatör adına kontrol ve takibini yaptığımız bir sörvey hizmeti. Gemi uzatma işini yapan ter­saneyi armatör adına işin teknik husus­larına riayet edilmesi ve işin güvenli bir şekilde tamamlanması adına takip ettik. Aynı firmanın 11 adet gemisine scrubber sistem imalatı ve montajının kontrol ve gözetimini de aynı kapsamda gerçekleş­tirdik.

Uluslararası gözetim ve raporlama konusunda hizmetlerinizden söz eder misiniz?

Başlangıçta kara ve deniz nakliyeleri­nin tamamında nitelik, nicelik ve hasar gözetim hizmetleri vermekteyken şu anda daha çok gemi inşası ve tamiri ile alakalı gözetim ve kontrol hizmetleri vermek üzere uzmanlaşmış bulunmakta­yız. Bugüne kadar 40’tan fazla gemi inşa projesinde armatör temsilciliği ve kontrol mühendisliği hizmeti veren firmamız portföyünde kariyerli ve konusunda uzman gemi inşaatı ve makine mühendis­leri bulunmaktadır.

Aynı zamanda gemi inşa çalışmalarınız da var galiba. Bu bağlamda pandemi dönemini de göz önüne alarak piyasa değerlendirmesi yapar mısınız?

Pİ-ES Denizcilik kurulduğu 2000 yılın­dan beri gemi inşa brokerliği hizmeti vermektedir. Çok büyük çoğunluğu yurtdışından olan müşterilerimize teslim edilmek üzere bugüne kadar 60’ın üzerin­de yeni gemi inşa projesini Türkiye’deki çeşitli tersanelerde inşa edilmesine ara­cılık etmiş bulunmaktayız. 2002 yılında Norveç’e ilk kabuk gemi ihracatının ger­çekleştirilmesini sağlayarak, bu hususta da bir ilki gerçekleştirmiş olmaktan da gururluyuz.

2000’in başlarından itibaren rekor zirveleri yaşayan gemi inşa sektörümüz, özellikle 2008 global ekonomik krizi sonrası ciddi bir daralma yaşamış ve son­rasında yine global baz da yaşanan petrol fiyat düşüşü ile ortaya çıkan offshore krizi ve iki senedir yaşanan Covid-19 salgını dışında Türkiye’ye özel darbe girişim krizini de yaşamıştır.

Ben, özellikle 2008 sonrası ayakta kalmayı başaran veya sektöre 2008 sonrası giren paydaşların, önceki krizlerden ders alarak daha sağlam yapılar kurdukları, profesyo­nel yönetimlerle daha uzun vadeli planlar yaptıkları ve müşteri odaklı daha spesifik projelere yönlendiklerinden dolayı bu dönemde yaşadıkları krizleri daha az zararla atlattıklarını hatta dünyadaki diğer rakiplerimize göre daha başarılı oldukları­nı düşünüyorum.

ES-CAD firması ile gemi dizayn ve 3D modelleme hizmeti de veriyorsunuz sanırım... Başka hangi hizmetleri var bu firmanın?

ES-CAD Mühendislik, bugüne kadar onlarca değişik tipte gemi ve endüstriyel tasarım faaliyetlerini tamamlamanın yanı sıra 3 boyutlu çelik ve donatım modelle­mesi alanında da birçok projeyi gerçek­leştirmiştir. Şu anda aktif olarak hizmet vermemekle beraber, müşterilerimizin talepleri doğrultusunda kendi kadromuz­da bulunan deneyimli mühendislerimizin kontrolünde dışarıdan hizmet alarak tasarım ve mühendislik hizmeti verebil­mektedir.

Çok geniş bir alanda hizmet veriyorsu­nuz. Ekibinizden de söz eder misiniz?

Her ne kadar geniş bir alanda hizmet ver­sek de çok geniş bir kadromuz olduğunu söyleyemem. Gemi inşa ve tamiri husu­sundaki aktivitelerimiz çoğunlukla proje bazlı olduğu için dönemsel olarak artıp azalmaktadır. Deniz tarama faaliyetleri­mizde ise deniz vasıtaları ve ekipmanlar kullanıldığı için orada daha sabit bir kad­romuz bulunmakta olup proje bazında 24 saat üzerinden vardiyalı çalışmalarımız da kadromuzu artırmaktayız.

Sertifikasyon konusundaki durumunuz nedir?

HES Deniz firmamız Ulaştırma ve Alt­yapı Bakanlığı tarafından sadece belirli kriterleri tamamlayan tarama firmalarına verilen Tarama Yetki Belgesine sahiptir. Bunun yanı sıra firmamız ISO 9001:2015, ISO 10002:2018, ISO 14001:2015 ve OHSAS 18001:2017 uluslararası kalite ve güvenlik sertifikalarına da sahiptir.

Not: Bu röportaj Deniz Endüstri dergimizin Mayıs-Haziran 2021 - 78. sayısında yayımlanmıştır.