Rusya'nın 1971'den bu yana Akdeniz'deki en önemli stratejik üssü olan Tartus, hem lojistik bir merkez hem de sıcak iklimiyle Rus denizciler için cazip bir görev noktasıydı. Ancak Hayat Tahrir el-Şam (HTS) tarafından başlatılan saldırılar, bu düzeni tehdit ediyor.
HTS’nin İlerleyişi ve Tartus’un Tehlikeye Girmesi
HTS’nin Halep ve Hama’yı ele geçirdiği saldırılar, örgütün güneydeki Tartus’a doğru ilerleyebileceği endişesini artırdı. Her ne kadar Tartus, Alevi Şii nüfusun desteğiyle görece güvenli bir bölgede bulunsa da, HTS’nin saldırılarının bu dengeyi bozma ihtimali, Rus Donanması’nın tahliyesini tetikledi. 2 Aralık gecesi, Rus filosu Tartus’tan ayrılarak Doğu Akdeniz’e yöneldi. Uydu görüntüleri, ertesi gün rıhtımların boş olduğunu doğruladı. Rus medyası bu hareketin “tatbikat” amaçlı olduğunu ileri sürse de, bölgedeki gerilim bu açıklamayı sorgulatıyor.
Alternatif Limanlar ve Montrö Sözleşmesi Engeli
Rus Donanması için Akdeniz’deki yeni bir liman arayışı kritik bir öneme sahip. Türkiye’nin Montrö Sözleşmesi kapsamında savaş gemilerinin Boğazlardan geçişini kısıtlaması, filonun Karadeniz Filosuna dönmesini engelliyor. Libya’nın Tobruk limanı, Mareşal Halife Hafter’in kontrolü altında Rusya için potansiyel bir alternatif olabilir. Ancak Hafter’in ABD vatandaşlığı ve siyasi istikrarsızlığı, bu seçeneği uzun vadede güvenilmez kılıyor.
Tartus’un Stratejik Önemi
Tartus, Rusya için sadece bir deniz üssü değil, aynı zamanda bölgedeki silah sevkiyatlarının ve diplomatik hamlelerin merkeziydi. Limandaki Rus varlığı, İran’ın Direniş Ekseni müttefiklerine silah sevkiyatını kolaylaştırıyor ve Akdeniz’deki dost ülkelerle ilişkileri güçlendiren liman ziyaretlerine olanak sağlıyordu. Ancak HTS’nin ilerleyişi, bu stratejik avantajları tehlikeye atmış durumda.
Rusya’nın Gelecek Hamlesi
Kısa vadede, Doğu Akdeniz’de konuşlanan Rus filosunun, Suriye’deki kara ve hava varlıklarını desteklemek veya isyancıların Şam’a ilerlemesi durumunda tahliye operasyonları için hazır beklemesi olası. Uzun vadede ise donmuş kuzey limanlarına dönüş, Rus denizciler için soğuk ve kasvetli bir gerçeğe işaret ediyor.