Çevre Bakanlığı'nın 'dokunulması suçtur' yazan tabelası önünde gerçekleştirilen tahribata karşı, yetkililerin müdahale etmediğini belirten vatandaşlar tepkili.
Muğla’nın Fethiye ilçesindeki Çalış Plajı’nda önceki gün caretta carettaların yuvalama alanı olan sahilde Jiva Beach Resort adlı otel çalışanlarının iş makineleriyle sahili ‘düzlediği’ ve kumsalı tahrip ettiği anlar görüntülendi.
Gündem Fethiye‘nin aktardığına göre, çalışma, Çevre, Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı’nın “sahili bozacak herhangi bir çalışmanın suç olduğunu” belirten tabelasının önünde yapılıyor.
Duruma tepki gösteren yurttaşlar, iş makineleri ve ekskavatörler ile sahile kum döküldüğünü ve bazı alanların düzleştirildiğini kayıt altına aldı.
Vatandaşların kullandığı alan ile caretta carettaların yumurtlama alanını birbirinden ayıran kazıkların yerinden söküldüğünü de tespit eden Fethiyeliler, ilgili kurumların haberdar edildiğini, ancak şimdiye dek bir müdahale yapılmadığını belirtti.
Kumsalda kazılan ve düzleştirilen alanda, işletmeden denize gittiği tahmin edilen fakat çalışma sırasında parçalanmış boruların olduğu da görüldü. İşletme, yeniden düzenlediği alanda bu boruları yeniden döşedi.
‘Siz kimsiniz der gibi kumsalda oynamışlar!’
Kıyılar Halkındır İnisiyatifi Gönüllüsü Duran Yurteser, üzücü bir durumla karşı karşıya olduklarını söyledi.
Kepçeler ile caretta carettaların yuvalama alanını ayıran kazıklardan birinin söküldüğüne vurgu yapan Yurteser, “Kendileri için özel bir beach (kıyı) hazırlığına girişmişler. Biz geldikten sonra iş makinelerini ağaçların altına sakladılar. Kepçe vardı az önce onu da götürdüler, gittiler” dedi.
Antalya Belek’te 2011 yılında sahildeki Port Nature Luxury Resort Oteli’nin, yuvalama alanlarının üzerine ahşap yürüme bandı konulmuş; belirlenmiş; yürüme bantlarını aşamayan 60 yavru, denize ulaşmadan ölmüştü. Yine ahşap yol yapan Orange County Resort Hotel’in önündeki sahilde de 70 yavru kaplumbağa aynı akıbetten son anda kurtarılmıştı.
İki otele toplamda 482 bin 790 TL para cezası uygulayan Çevre Bakanlığı, bir sonraki yaz için “Deniz Kaplumbağalarının Yuvalama Alanları ve Sınırlarının Belirlenmesine Yönelik Ahşap Oluşturma Alan Standartlarının Sağlanması Projesi” geliştirmişti. proje kapsamında; deniz kaplumbağalarının yuvalama alanları ve sınırlarının belirlenmesine yönelik ahşap bariyerler oluşturulacak, alan standartları sağlanarak, koruma ve izleme çalışmalarının etkinliğini artırılması planlandı. Kaplumbağalarının üreme alanlarının belirlenmesi için Kaş Patara, Fethiye ve Köyceğiz-Dalyan sahillerine 1.650 adet çam kazık çakılmasına karar verildi.
Bakanlık tabelası önünde bu çalışmanın gerçekleştirildiğine dikkat çeken Yurteser, “Bunu ifade etmekte zorlanıyorum ama ‘Siz kimsiniz!’ der gibi -üzerinde yazılı kanuna ve sözlere ithafen bunu söyleyebiliyorum- hiçe sayarak bu kumsalda oynamışlar. Üzülüyorum, söyleyecek laf da bulamıyorum” değerlendirmesi yaptı.
‘Caretta carettaların yuvasına kum dökülmüş, kazık sökülmüş’
Durumu ilk fark eden Kıyılar Halkındır İnisiyatifi Gönüllüsü Işık Bölükbaşı ise sahilde yürüyüş yaptığı sırada iş makinelerini ve kum tepeciklerini gördüğünü ve çalışmaya dair soru sorduğunda “Otel Jiva önünde plaj düzenlemesi yapıyoruz” cevabını aldığını anlattı.
Yetkili kurumlar ile iletişime geçerek caretta carettaların yumurtlama alanının iş makineleri ile tahrip edildiğini anlatan Bölükbaşı yanıtsız kaldığı süreci şöyle ifade etti:
“Hemen 181’i aradım. Büyükşehir Belediyesi’ni aradım. Zabıtayı aradım, görüntü aldım, ilettim. Zabıta hemen ilgilenelim, dedi. Tutanak tuttuğunu söyledi. Dedim ki ‘Siz ne yapıldığını görüyor musunuz? Ne tutanağı, tutanağı atın bana.’ ‘Paylaşamayız, gelin burada konuşalım’ dediler. Ben gerekli şikayetleri yaptım ama hiçbir merciden şu an tatmin edici bir cevap alamadık. ‘A kepçe de olmamış’ gibi yetkili bir isimden bir cevap aldık.”
Bölükbaşı, kazığın sökülmesine ilişkin sorularına ise “yanlışlıkla olmuş” şeklinde yanıt aldıklarını ve öfkeli olduklarını dile getirdi.
Av. Göktaş: Çok açık katliam
Kıyılar Halkındır İnisiyatifi’nden Avukat Görkem Göktaş ise yaşananların çok açık bir şekilde katliam olduğunu ve plajın yapısının bozulduğunu söyledi.
Kanunları bilmemenin zaten mazeret olmadığını fakat çalışmanın yapıldığı alanın ortasında Bakanlığın uyarı tabelasının bulunduğunu vurgulayan Göktaş, tabelada ise çok açık bir şekilde sahilin şeklini bozacak herhangi bir faaliyetin yapılamayacağının, yapanlara ise Çevre Kanunu kapsamında cezai işlem uygulanacağının yazdığını söyledi: “Koskoca Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın yazmış olduğu bir tabelayı göz göre göre ihlal ediyorlar.”
Çalış Plajı’nın kaplumbağa üreme sahası olduğunu bütün Fethiye’nin bildiğine dikkat çeken Göktaş, “Burası, özel bir bölge. Deniz kaplumbağalarının korunmasına yönelik bir genelgemiz var. Çok açık bir şekilde cezai işlem uygulanması gerekmektedir ama burada biz şu an hiçbir kamu kurumunu göremedik” diye konuştu.
2009/10 Sayılı Deniz Kaplumbağalarının Korunması Genelgesi’ni okumak için buraya tıklayın.
Av. Göktaş, gün içinde, yaklaşık yedi saat boyunca çalışmanın devam ettiğini ancak yetkili kurumların müdahale etmediğini belirterek, kurumları acilen işlem yapmaya, cezai işlemleri uygulamaya ve plajı eski haline getirmesine davet etti.
Fethiye Kaymakamlığı’na şikayet
Tahribatın haberleştirilmesi üzerine, dün (5 Mart) Fethiye Kaymakamlığı’na şikayette bulunuldu.
Fethiye Belediyesi Zabıta Müdürlüğü ekipleri tarafından tutulan tutanak ile birlikte şikayeti yapan Hayvan Hakları Koruma Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi Eda Sheldon, işletme hakkında idari ve adli işlemlerin başlatılmasını talep etti.
Sheldon, şikayet dilekçesinde şu ifadelere yer verdi:
“4 Mart 2024 tarihinde Gündem Fethiye haber sitesi üzerinden öğrendiğimiz olay üzerine Fethiye Belediyesi Zabıta Müdürlüğü ile bir görüşme sağlayıp, bahse konu olan adreste koruma altında olan caretta caretta kaplumbağalarının yumurtlama alanında tutanakla bahse konu iş yerinin plaj üzerinde yaklaşık 250 metrekarelik bir alanın tesviye edildiği zabıta ekiplerince tespit edilip tutanak altına alınmıştır.
Koruma altında olan caretta carettaların bulunduğu alanlarda işlem yapmak bir kenara insan girmesi dahi yasaklanmıştır. Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü tarafından ‘biyolojik çeşitlilik ile bu çeşitliliği barındıran ekosistemin korunması’na ilişkin maddeyi ihlal ettikleri için bahse konu işletme hakkında hem adli hem idari sürecin başlatılmasının sağlanması makamınızdan ricamdır.”
Zabıta tespit tutanağında ise, Jiva Otel tarafından plaj üzerine kum dökülerek yaklaşık 250 metrekarelik alanın tesviye (düzlemek) edildiği belirtildi.
Kaynak: Yeşil Gazete