Ahmet ZURNACI - Hakan Elektrik CEO’su
Ticaret hayatına 1996’da Kocaeli’nin Körfez ilçesinde, yüksek otomasyon donanımına haiz konteyner gemileri ve tankerlerin donatımlarını yaparak başlayan Hakan Elektrik, bugüne kadar birçok tesisin, fabrikanın ve istasyonun donatımı projelerini üstlendi. Tuzla bölgesinde Mega Yat donatımlarına da başlayan Hakan Elektrik ile ilgili Ahmet Zurnacı ile keyifli bir söyleşi yaptık.
Hakan Elektrik'in kuruluş sürecinden bahseder misiniz?
Hakan Elektrik, ticaret hayatındaki yerini 1996 yılında Kocaeli Körfez ilçesinde kurularak aldı. İlk olarak, yüksek otomasyon donanımına haiz konteyner gemileri ve tankerlerin donatımlarını yaptı. Takip eden dönemde maden fabrikaları, kara tesisleri, benzin istasyonları ve birçok endüstri tesisinin donatımını projeleri ile beraber yaparak tamamladı. Aynı süreçte, İstanbul Tuzla bölgesinde Mega Yat donatımlarına başladı. Kurulduğu günden bu güne kadar geçen 20 yıllık süreçte, Türkiye de inşa edilen 50 m ve üzeri Mega Yatların çok büyük bir kısmının donatımlarını projelerini, malzeme teminlerini, her türlü atölye imalatlarını, otomasyon ve kontrol yazılımlarını yaparak teslim etti.
Türk denizcilik sektörüne girişiniz, sektöre ne gibi katkılar sağlamış oldu?
Başlangıçta kalkınma ve katma değer noktasında katkılarımız oldu. O dönemde birkaç firma zaman ve kalite kavramlarını beraber kullanabiliyordu. Bu sayıyı artırdık. İkinci aşamada havaalanları altyapılarında edindiğimiz üst seviye kalite bilincini sektörümüze aktarmaya başladık. Üçüncü aşamada, altyapılarını öğrendiğimiz yazılım ve kontrol sistemlerini üreterek sektörümüze kazandırdık.
Sizin geliştirmiş olduğunuz Alarm Monitoring & Control System ile ilgili bilgi alabilir miyiz?
Bu sistem, öncelikle gemilerdeki tüm makineleri ve jeneratörleri kontrol ediyor, alarm ve koruma fonksiyonlarını icra ediyor. Bunların yanında her türlü valf sistemlerini kontrol ediyor. Bu fonksiyonlar otomatik ve manuel olarak icra edilebiliyor. Her türlü tank seviye ölçme ve alarm fonksiyonlarını yerine getirebiliyor. Her türlü sintine alarm ve tahliye fonksiyonlarını icra edebiliyor. Jeneratör güç ve kontrol fonksiyonlarını yük yönetim sistemi olarak yerine getirir. Her türlü pinomatik ve hidrolik sistemi kontrol etme ve sürme becerileri mevcut. Frekans konverterleri vasıtasıyla baş pervaneler ve elektrikli ana tahrik sistemlerini kontrol etme becerileri mevcut. BNWAS sistemi yazılımları ile köprü güverte fonksiyonları yazılımsal olarak sisteme entegre edilmiş durumda. Kısaca dışarıya bağlı olduğumuz her şeyi hedefledik ve ürettik. Sertifikalandırdık.
Geliştirdiğiniz altyapılar yüksek teknoloji içeren kontrol ünitelerine sahip sanırım.
Yukarıdaki fonksiyonları icra etmek için mecburen en üst seviye teknolojiler kullanmak zorundasınız. Tüm ürünlerimiz ve bizim ürettiklerimiz tip onay sertifikalarına sahip. Hakan Elektrik firması da bu sistemleri üretme sertifikalarına sahip.
AR-GE çalışmaları başlangıç noktanızı oluşturuyor. Bu süreçten bahseder misiniz?
Başlangıç noktamız çok ilginç. 2002 yılında İngiltere’den bir sistem almıştık. Alarm monitoring sistemi. Koca panolar geldi. İçerisini açıp baktığımızda neredeyse boş kutular olduğunu gördük. Bunları küçültmek istedik ve daha küçük panolara yerleştirmeye karar verdik. İngiltere deki firmaya nezaketen sorduk. Bize gelen cevap neredeyse felaketti. Panoların değişmesi durumunda sistemin bunu algılayacağını ve çalışmayacağını, tenekelerin çok kıymetli olduğunu ve asla değiştirmememiz gerektiğini söylediler. Bir kısım sektörün yöneticileri de aynı yönde “öyle diyorlarsa bir bildikleri vardır” diyerek bizi ihtar ettiler. Yani panonun tenekesi akıllı oldu, biz Türk milleti ne anlar olduk. Bu çok aşağılayıcı bir durumdu ve bunu kabul etmek mümkün değildi. Hemen çalışmaya başladık ve sonunda ürettik. Sertifikalarını da aldık.
Yapılan AR-GE çalışmalarının finansmanını nasıl sağlıyorsunuz?
Tamamını öz kaynaklarımızdan sağlıyoruz. Şu ana kadar uygulama alanı sağlayan tersanelerin bize güvenleri ve proje vermeleri desteği var. Öncelikle Turquoise tersanesine teşekkür ediyoruz. Özata tersanesi, Sunrise tersanesi, Sarp tersanesi, Nereids yatçılığa da teşekkür ediyoruz. Birçok proje yöneticisi mühendis arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum. Bunlar maddiyat ile ölçülemeyecek şeyler. Biz de neredeyse tüm kazancımızı AR-GE için harcıyoruz.
Kontrol ünitelerinin dışında özellikle gemiler ve yatlar için yazılım geliştirme çalışmalarınız ne durumda?
Şu anda AR-GE departmanımızı ayrı bir ofis olarak kuruyoruz. Tüm navigasyon ekipmanları ile entegrasyonunu yapmak üzere hedeflerimiz var. Finalde hedeflediğimiz öncelikle integrated control system ve glass bridge system. Bunlar için altyapımız var. Daha büyük projelerde uygulama alanlarına ihtiyacımız var. Tersane sahiplerine ve armatörlere destek çağrısında bulunuyorum. Yerli ve milli yazılım ve uygulamalarımızla gemileri donatalım.
Hakan Elektrik'e ait çalışmalar sektördeki dışa bağımlılık açısından da önemli sanırım.
En önemli nokta burası zaten. Alarm monitoring system, tank sounding system, valve control system, power management system, main engine control systems, hydraulic control systems, pnomatic control systems ve bir sürü daha sistem dışarıdan alınıyor. Biz bunları ürettik. Sertifikaları eksiksiz tamam. Fiyat noktasında da 3 te 1 daha ucuz. Servis noktasında da çok büyük kolaylık oluyor. Eğer tüm sistem bizim ise yani switchboardlar ve monitoring sistemler, tek bir teknisyen tüm gemiye servis verebiliyor. Bu sayede 50 civarı mega yat dünya denizlerinde güven içerisinde yüzüyor, okyanusları aşabiliyor.
Biraz ekipten de söz eder misiniz? Oldukça idealist bir ekibe sahip olduğunuz anlaşılıyor.
Ekibin temelini meslek liseleri oluşturuyor. Burada devamla mühendis adaylarımız var. Belli disiplinde sürekli kendini yenileyen bir ekibimiz var. Gençlerimize güveniyoruz. Onlara kendilerine güvenmeyi öğretiyoruz.
Hakan Elektrik'in gelecek planları, projeleri nedir? Sektöre neler kazandırmayı planlıyorsunuz?
Öncelikle integrated control system tamamlanacak. İçerisinde makine kontrolleri, navigasyon bilgileri, yük yönetim sistemleri, tank izleme ve alarm sistemleri, sintine alarm ve tahliye sistemleri, valf kontrol sistemleri, seyir fenerleri kontrol sistemleri ve bunların yanında birçok yan sistemler yer alıyor. Bu sistem, şu andaki ana hedefimiz.
Son olarak eklemek istedikleriniz.
Yaptığımız çalışmaların tamamı milli projelerimizi hedefleyerek yapılmış çalışmalardır. Buralarda uygulama alanları istiyoruz. Sayın savunma bakanına, teknoloji bakanına, enerji bakanına, başbakanımıza ve sayın cumhurbaşkanımıza sesleniyoruz. Yerli ve milli olarak üretiyoruz. Yerli ve milli olarak projelerde yer almak istiyoruz.
Not: Bu röportaj Deniz Endüstri dergimizin Temmuz-Ağustos 2016 - 49. sayısında yayımlanmıştır.