Yetkililer ve analistler, Güney Afrika'nın ev sahipliğinde düzenlenecek olan 15. BRICS Zirvesi'nin, beş büyük yükselen ekonomi ile diğer gelişmekte olan ülkeler arasındaki diyalog ve işbirliğini arttırmak ve Çin ile Afrika arasındaki dayanışmayı güçlendirmek için önemli fırsatlar sunacağını söyledi.
BRICS ülkeleri olarak bilinen Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika, 22 Ağustos'ta Johannesburg'da toplanarak yeni ülkelerin birliğe katılma ihtimalini tartışacak. Ev sahibi ülke Güney Afrika, 40 civarında ülkenin BRICS ülkelerine katılmak istediğini duyurdu.
BRICS ZİRVESİNE DOĞRU
Çin Dışişleri Bakanlığı cuma günü yaptığı açıklamada Devlet Başkanı Xi Jinping'in Johannesburg Zirvesi'ne katılacağını ve Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa'nın daveti üzerine Pazartesi'den Perşembe'ye kadar Güney Afrika'ya bir devlet ziyareti gerçekleştireceğini duyurdu.
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hua Chunying, Xi ve Ramaphosa'nın Güney Afrika'da Çin-Afrika Liderler Diyaloğu'na da eşbaşkanlık yapacaklarını söyledi.
Brezilya, Hindistan ve Rusya'yı da içeren topluluğun zirvesi, COVID-19 salgınının ortaya çıkışından bu yana bizzat ev sahipliği yapılacak ilk BRICS Zirvesi olacağı için yüksek beklentilere yol açtı.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Wang Wenbin cuma günü yaptığı açıklamada, beş ülkenin liderlerinin, değişim ve kaosla dolu bir dünyaya istikrar ve pozitif enerji enjekte etmeye çalışırken, uluslararası manzarada öne çıkan zorluklar hakkında görüş alışverişinde bulunmalarının ve uluslararası ilişkilerde koordinasyon ve işbirliğini geliştirmelerinin beklendiğini söyledi.
Sözcü, liderlerin çok taraflılığın korunması ve ortak kalkınmaya odaklanılması konusunda net mesajlar vereceklerini söyledi.
Xİ GÜNEY AFRİKA'DA AYRICA ZİYARETLER YAPACAK
Xi'nin son beş yılda ikinci kez gerçekleştirdiği Güney Afrika ziyareti, iki ülkenin diplomatik ilişkilerinin kuruluşunun 25. yıldönümüne denk geliyor. Wang, Çin ve Güney Afrika liderlerinin ikili ilişkilerin geliştirilmesi için ortak bir plan çizeceklerini söyledi.
Çin-Afrika Liderler Diyaloğu, Çin-Afrika İşbirliği Forumu'nun Afrikalı eş başkanını, Afrika Birliği dönem başkanını ve Afrika alt bölge örgütlerinin temsilcilerini bir araya getirecek.
Bakanlığa göre, Çin'in Afrika'daki yeni doğrudan yatırımı bu yılın ilk yarısında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4.4 artışla 1.82 milyar dolara ulaştı. Şu anda Afrika'da iş yapan 3,000'den fazla Çinli şirket bulunuyor.
Çin Çağdaş Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Afrika Çalışmaları Enstitüsü'nde yönetici direktör ve araştırmacı olan Li Wentao, BRICS liderlerinin yüz yüze bir araya gelmesinin grubun dayanışmasını arttırmaya ve üye ülkeler arasındaki işbirliğini daha iyi yönlendirmeye yardımcı olacağını söyledi.
“Artık Çin'in çeşitli krizlere küresel müdahalede daha önemli bir rol oynaması ve dünyaya daha fazla kesinlik sunması yönünde beklentiler giderek artıyor.”
23 ÜLKE ÜYELİK BAŞVURUSUNDA BULUNDU
Li, zirvede ele alınacak en önemli konulardan birinin BRICS'in genişlemesi olacağını söyledi. Güney Afrika Dışişleri Bakanı Naledi Pandor'a göre 7 Ağustos itibariyle aralarında Suudi Arabistan, İran, Birleşik Arap Emirlikleri, Arjantin, Endonezya, Mısır ve Etiyopya'nın da bulunduğu 23 ülke BRICS'e yeni üye olmak için resmen başvuruda bulundu.
Li, topluluğun genişlemesinin BRICS işbirliğinin açık ve kapsayıcı doğasını göstereceğini söyledi.
“BRICS'in jeopolitik bir araç olarak hizmet etmek yerine, gelişmekte olan ülkeler ve Küresel Güney için ortak büyüme ve faydalar sağlayan kilit bir platform haline geldiğini gösterecektir.”
Li, BRICS'in küresel yönetişim reformuna öncülük etme, Küresel Güney'in çıkarlarını savunma ve gelişmekte olan dünyanın küresel ekonomik düzende daha fazla söz sahibi olmasını sağlamadaki rolünün altını çizdi.
“Pekin ve Pretoria arasındaki daha yakın işbirliği, Güney Afrika'nın elektrik sıkıntısı ve işsizlik sorunları gibi büyümesini etkileyen en ciddi sorunlardan bazılarını ele almasına yardımcı olacaktır.”
Çin Dışişleri Bakanlığı'na göre, Çin 13 yıl üst üste Güney Afrika'nın en büyük ticaret ortağı oldu ve ikili ticaret 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 5 artarak 56.74 milyar dolara ulaştı.
Afrika Politika Enstitüsü Çin-Afrika Merkezi İcra Direktörü Dennis Munene, Xi'nin Johannesburg zirvesine katılımının "Pekin'in Çin-Afrika kapsamlı ve stratejik işbirliğini ilerletme konusundaki güven ve kararlılığını" göstereceğini söyledi.
“Yetmiş yılı aşkın bir süredir Çin, ortak kalkınma ve refah için Güney-Güney işbirliğini teşvik etmeye yönelik daha geniş bir vizyonla stratejik diyalog ve işbirliğini ilerletmede Afrika'ya her zaman kilit bir ortak olarak değer vermiştir.”