(Araştırma Makalesi)
“Bosphore”gemi yedekleme ve kurtarma firmasının kurucusu 1835 doğumlu Emmanuel Vernicos.
Hakan Şen başkanlığındaki Med Marine’in blogspot sayfaları “Basın” kısmında yapılan çalışmalar, sözleşmeler ve inşa edilerek teslim edilen römorkörlere ait haberleri mükemmel bir düzen içinde okuyabilirsiniz. Bunların hepsi gurur verici ve ağırbaşlı haberlerdir.
Med Marine 2 Eylül 2023’de “Vernicos Scafi- III” adı verilen State-Ot-The-Art bir römorkörü Scafi Societa’ di Navigazione S.P.A.’ye teslim etmişti.
Med Marine 1 Mart 2024’de bir diğer State-Of-The-Art römorkörü Scafi Societa’di Navigazione S.P.A. ‘ye Eylül 2024’de teslim etmek üzere anlaşma imzalamış. Vernicos Scafi bir ortaklığın adı; 2019 yılının ilk yarısında Vernicos ile İtalyan Scafi Società di Navigazione S.p.A arasında ortak girişim imzalandı.
Bu ortak girişim, İtalyan Grubun Yunan Vernicos şirketine yatırım yapma kararının ardından geldi; bu karar, Vernicos Scafi olarak yeniden adlandırılan, esas olarak Pire bölgesinde faaliyet gösteren, aynı zamanda Selanik'te ve diğer Yunan limanlarında da faaliyet gösteren yeni bir şirketle sonuçlandı (Lavrion, Mikonos) ve Suudi Arabistan. 1955 yılında Salvatore Cafiero tarafından kurulmuş olan ve günümüzde liman römorkörcülüğü alanında önde gelen İtalyan şirketleri arasında yer alan Scafi Società di Navigazione S.p.A. LNG ve Petrol ve gaz da dahil olmak üzere çeşitli türdeki limanlar ve terminaller için uzmanlığa dayalı hizmetler vermekte.
Bu bilgilerden hareketle, şahsen de hayranlık duyduğum Nicolas A.Vernicos’ün aile yaşam öyküsünü ve tesis edilmiş başarıları bir kez daha aktarmayı bir görev sayarım.
Nicolas A. Vernicos, tanınmış bir hayırsever ve girişimci. Vernicos ailesinden 4. kuşak armatör, Uluslararası Ticaret Odası Onursal Başkanı, Çin İpek Yolu Uluslararası Ticaret Odası Başkan Yardımcısı. Yunanistan Deniz Ticaret Odası, Pire Ticaret ve Sanayi Odası ve Yunan-Çin Ekonomik İşbirliği Odası Yönetim Kurulu Üyesi. Diğerlerinin yanı sıra Public Power Corporation, Helenik Tersaneler, Yunanistan Ulusal Bankası (Fransa), Olimpiyat Havayolları, Attica Grubu, Duty Free Mağazaları vb.'de Direktör olarak görev yaptı. Vernicos Tugs and Salvage Başkanı ve Vernicos Yachts SA Başkan Yardımcısı olarak ticari faaliyetlerinin yanı sıra, Helenik Toplum Ulusal Çağdaş Sanat Müzesi'nin Yönetim Kurulu üyesi olarak kültür ve çevre sektörlerinde de etkin hizmetleri var. Çevrenin ve Kültürel Mirasın Korunması ve Ulusal Opera ve "Maria Callas" Akademisi için Yeni Bina Oluşturma Derneği, Pire'deki Kastela Çağdaş Sanat Merkezi'nin Kurucu Başkanı.
Kalos orisate, Welcome, (Merhaba)
Anlatımına böyle başlıyor ve diyor ki; benim, ailemin üyelerinin yanı sıra Vernicos ailesinin tarihi, işleri ve operasyonları ile birlikte ilgi alanlarım ve ailemin köklerinin olduğu Ege Denizi'nin Kiklad Adaları'ndaki Sifnos Adası ’nın kültürünü içeren faaliyetlerim hakkında bilgiler bulacaksınız. Vernicos Şirketler Grubu, Yunanistan'ın mevcut en eski denizcilik şirketlerinden biridir. Kiklad Adaları'nın Sifnos Adası'nda doğan Emmanuel N. Vernicos (1835-1915) tarafından 19. yüzyılın ortalarında İstanbul’da “Bosphore” adı altında kurulmuştur. İlk faaliyeti kürekli ve yelkenli teknelerle Boğaz'ın bir yakasından diğer yakasına insan ve petrol varillerini taşımaktı.
Emmanuel'in oğlu Nicolaos E. Vernicos (1869-1947) şirkete bugünkü adını verdi. Yeni haliyle, Boğaz'dan geçen gemilere römorkör hizmeti veren buharlı römorkörlerle faaliyet gösteren şirket, daha sonra bölgede ve Yunan sularında kazaya maruz kalmış veya seyir hatası sonucu karaya düşmüş tehlike altında olan gemilere kurtarma hizmeti vermek üzere kurtarma römorkörlerini de bünyesine kattı. 1906'da Nicolas E. Vernicos eski adı Sofia olan ilk genel yük gemisi ni satın aldı ve “Varvara” adını verdi.
Osmanlı topraklarında I. Dünya Harbi sonrasında Yunanlı ahalinin yaşamları tehlikeye girdiğinden Nicolas E. Vernicos, karısını ve 8 çocuğunu römorkörlerle Sifnos'a getirip Pire'ye yerleşti ve burada çalışmaya başladı.
Nikolaos Vernicos ve eşi İrini, ilk altı çocuklarıyla.
Ailenin sekiz çocuğu olmuştur; Fotoğraftakiler (soldan) Dimitri, Nikolaos, Manos, Konstantinos, Varvara, anne İrene, kızları Marika ve Eleni.
Vernicos’a ait gemiler İkinci Dünya Harbi yıllarında sırasında elden çıkmasına rağmen Nicolas'ın dört oğlunun;Emmanuel Vernicos (1900-1947), Dimitri Vernicos (1907-1996), Constantine Vernicos (1910-1984) ve Alexander Vernicos (1916-1991)’un gayretleriyle yeniden büyüdü ve savaş sonrası yıllarda römorkörcülük ve kurtarmada lider oldu. Günümüzde liman römorkörcülüğünde hâlâ öncü bir denizcilik şirketler grubu olmaya devam etmektedir.
Emmanuel Vernicos ve oğlu Nicolaos E.Vernicos’un “Bosphore” gemi yedekleme ve kurtarma firması İstanbul’da 12 römokörlük bir filoya sahipti. Günümüzde Vernicos ailesinden N.E. Vernicos Shipping Co. adıyla Vernicos firmasını başarıyla sürdüren isim Nicolas A. Vernicos. Babası 1916 Sifnos Adası doğumlu Alexandros Vernicos, annesi Marina Kanaki.
Nicolas A.Vernicos’un eşi Stratos doğumlu Barbara Vernicos, Büyükbabası 1867 İstanbul doğumlu (ö.1947) Nicolaos E. Vernicos ve büyükannesi İrini Anastiadis’dir. Vernicos ailesinin temel direği olan en üst isim; Nicolas A.Vernicos’un 1835 doğumlu büyük büyükbabası Emmanouil Vernicos ve büyük büyük babaannesi Paros Adalı Barbara Vaou idi.
Türkçede Rum denince, Hıristiyan Ortodoks mezhebinden olan ve Yunanca konuşan kimse anlaşılır. Rum, Romeos (Romalı) sözcüğünden bozularak günümüze ulaşmış bir terimdir. Tarih içinde siyasi, ekonomik, kültürel anlam değişikliklerine bağlı olarak başka anlamlarda da kullanılmıştır. (Kaynak: Iraklis Millas; “Geçmişten Bugüne Yunanlılar”, İletişim Yayınları).
İstanbul’lu Rumlar genel olarak denize yakın yerleştirildiler. Sonradan İstanbul’a gelen Rum aileleri de aynı yörelere yöneldiler. Bu yerleşim bölgeleri eski kiliselerin bulunduğu yerlerden saptanabilir. Beyoğlu’nun daha oluşmadığı 19. yy öncesinde Epirliler -genelde ekmek fırını işletirlerdi ya da öğretmendiler. Ayios Demetrios ve Ayios Yeoryios kiliselerinin etrafında, yani Edirnekapı’da Fevzi Paşa caddesi ile Surlar arasındaki Sarmaşık’ta yaşarlardı.
İnşaat işçileri Vlanga’da (Yenikapı’da) Ayios Teodoros Kilisesi civarında; Kaşıkadalı (Marmara Adası’nın yakınındadır) kayıkçılar Hasköy’de Ayia Paraskevi yakınında; Sakızlı tüccar ve gemiciler Galata’da İoannes Prodromos Kilisesi etrafında ve ayrıca Tatavla’da (bugün Kurtuluş), Haliç’te Yemiş İskelesi’nde; Manililer de (Güney Moralı) Tatavla’da; İçkili lokantaları işleten Konyalılar da Galata’nın Ayios Nikolaos Kilisesi yakınında bulunurdu.
Kapadokyalı Karamanlılar Samatya’nın batısında Ayios Konstantinos Kilisesi civarında, Midilli Adası’nda göç edenler Kondoskali’de (Gedikpaşa), On İki Adalı kayıkçılar, Simi Adalı dalgıçlar ve Kalimnoslu süngerciler Galata’nın Balıkpazarı’nda yaşarlardı. Fener bölgesi ise daha çok bir tür "Bizans" nüfusunu barındırırdı. Üsküdar’da Rum aileler Anadolu ticareti alanında çalıştılar.
17. Yüzyıldan itibaren Rum tüccarlar Fransız tüccarlarıyla rekabet etti, Rumlar ayrıca Kuruçeşme, Arnavutköy, Yeniköy, Tarabya, Büyükdere, Çengelköy gibi yörelerde de yoğun olarak yaşadılar.
Yunan ihtilalinin yankıları dindikten ve Tanzimat - Islahat Fermanı gibi reformlardan sonra, 19. Yılın ortalarından başlayarak 1908’e kadar olan özellikle Yunan devletinin genişleme eğilimleri sergilemediği yıllarda, Rum cemaati en parlak dönemini yaşadı, devletin güvenini yeniden kazandı ve özellikle Batılı devletlerin ticaret işlerinde aracılık yaparak zenginleşti. Osmanlı Batı’nın Pazar ekonomisi yörüngesine girdiği 19.Yüzyıl’da ve bilhassa 1838’de İngilizlerle imzalanan antlaşmadan ve Batı sermayesinin girmesinden sonra (1855, 1858, 1860 yıllarındaki devlet kredilerinden sonra), Rumların bir kesimi tüccar, İngiliz ve Fransız tüccarların komisyoncuları, aracıları ve banker (sarraf) olarak önem kazandılar.
II. Abdülhamit döneminde (1876-1909) Leonidas Zarifis, Hristakis Zoğrafos gibi bankerler devlete kredi verir konumdaydılar. Diğer ünlü bankerler arasında Evgenidis, Stefanovik Skilitsis, Mavrokordatos, İlyaskos vardı. İşadamları olarak da İstanbul’lu Armatör Simeon Sinissoğlu, Yorgos Hrisovergis, İoannis Haritonidis, İosifakis Eksercis gibi kimseler ün yapmıştı. Aynca kimi Rumlar hekimlik, mühendislik, avukatlık, ögretmenlik alanlarında da önemli mevkiler elde ettiler. Avrupa kökenli şirketlerde önemli idari görevler üstlendiler. Kalifiye işçi statüsünde olan işçiler de genellikle Rumlardı.
Yakın geçmişteki Rumlar, daha uluslararası ve Batı’ya açık kozmopolit bir İstanbul’u anımsattıkları derecede, günümüzde nostaljik bir atmosfer içinde gündeme gelmektedirler. Rumlarla ve ulusçu çatışmalarla ilgili hoş olmayan anılar genellikle unutulmuş, tavernalı, şakrak şarkılı yanları ise anımsanmaya başlanmıştır. Rumlar adeta İstanbul tarihinin geride kalmış hoş bir sayfası gibidir.
Osmanlı Rumlarını anlatan İraklis Millas çok değerli ve aynı zamanda bizler ve ayrılıp gitmiş Rumlar için de hüzün dolu anıları dile getirmiş eseriyle meslekleri anlatırken, çok önemli bir meslek dalını unutmuş olmalıdır. Zira Rumlar yelken gemiciliğinde olduğu gibi, ahşap gemi inşaatında ve buharlı gemi sahipliğinde, limanlarda kılavuzluk, gemi yedekleme ve gemi kurtarma alanlarında da çok usta insanlardı. Emmanoul Vernicos ’un öyküsü böyle bir açıdan okunmalıdır.
Dördüncü kuşak olan Nicolas A.Vernicos, Vernicos ailesinin gemi yedekleme ve gemi kurtarma alanındaki çalışmalarıyla başladıkları aile öyküsü yayınlanmıştır. Bir kopyasını bana da göndermek nezaketini gösterdiklerinden dolayı kendilerine teşekkür ediyorum. Ancak bir teşekkürüm de asistanı Dimitra Kouvela Hanım’a olmalıdır. Kendilerinden bilgi istirham ettiğimde, hazırladığım sorulara ve rica ettiğim fotoğraflarla ve aile öyküsüne kadar tüm bilgi ve belgeleri bir iki dakika sonradan başlayarak kısa zamanda cevaplandıran asistanı Dimitra Kouvela ’yı tebrik ediyorum. Haliyle tarih kavramında gösterdiği yakın alaka sebebiyle de Nicolas A.Vernicos’a hayranlığımı belirtmek isterim.
Nicolas A. Vernicos ailenin öyküsünü hazırlarken kendisine özel arşivinden el değmemiş fotoğrafları sağlayan Peter Davey gibi; Jochen Kruesmann, Peter Fitzpatrick, Paul Silverstone, Panteleimon Lelekis ve bir dizi diğer arkadaş ve araştırmacılar, tarihi fotoğraflar sunmuş. Nicolas A. Vernicos’un Vernicos ailesinin tarihsel arşivini ve bir bütün olarak tarihini koruması saygıya ayrı bir not olmalıdır. Bu öykünün özelliği İstanbul’dan Pire’ye geçişi sağlayan Elli Vernicou ’nun tarihsel birikimiyle daha da değerli hale gelmiştir. Yüzyıllar boyunca İstanbul Doğu Akdeniz’in ekonomik başkentiydi. Batı ile Doğu arasında ve Karadeniz ve Tuna’ya ulaşım yollarındaki konumu, her tüccarın varış noktasını İstanbul yapmıştır.
Emmanuel N. Vernicos
Adalı Osmanlı devri Rum ahalisinin denizcilik alanındaki ustalıkları için İstanbul vazgeçilmez bir liman kent olmuştur. Emmanuel N. Vernicos (1835-1915), Batı Kikladlar’daki Sifnos Ege adasındaki Artemonas köyünde doğmuştur. Sifnos’tan daha iyi bir yaşam için İstanbul’a gelen Emmanuel Vernicos, kuzenlerinden üçü ile birlikte 1850’de İstanbul’a yerleşti. Kardeşlerinden ikisi ticaret ve bankacılık işleriyle uğraşırken, Emmanuel ve Michalis de denizclik alanına yöneldiler. Emmanuel, Paros Naousa’da doğan Varvara Vaos ’la evliydi ve Nikolaos (1867-1947), Frangiskos, Xenophon ve Vasilios da dahil olmak üzere birçok çocuğu vardı. Çocuklarının hepsiyle ve daha önemlisi oğlu Nikolaos’la birlikte İstanbul’da römorkörcülük yaptı. Vernicos ailesi 1851’den itibaren gelişme gösteren römorkörcülük, gemi yedekleme ve kademe kademe ilerleyen gemi kurtarma alanına yönelirken, Yunanlıların ve Osmanlı tebaası Rumların geleneksel yük/yolcu gemilerine alanına dışında kalmıştır.
Nicolaos E. Vernicos, köklü bir İstanbullu aileden olan Irene Anastasiadis ile tanıştı. Irenes’in ailesi tarafından desteklenen Nikolaos kısa süre sonra “Odissos” adını verdiği römorkörü satın aldı. Kısa zamanda kârlı bir girişim olduğunu kanıtladı, bu yüzden başka bir adım daha attı. İlk olarak, “İreni” adını verdiği ve onun şanslı gemisi olduğu düşünülen ahşap gövdeli ilk pervaneli buharlı römorkörün sahibi oldu. 1886 yılında kendi römorkör şirketini kurdu. Bu şirketiyle Boğaz’daki Shell tesisinden yelkenli ve kürekli teknesiyle yolcu ve petrol ürünleri nakletmeye başladı.
Şirketin logosu, Nikolaos E. Vernicos “Le Bosphore” idi. Kardeşleri Xenophon, Frangiskos ve Vasilios da römorkörcülük işine atıldılar ve çok başarılı oldular. Emanuel’in kızı Polymnia’nın kocası Apostolos Philipakis da römorkörcülük yapmaktaydı. Zira, Marmara’dan gelip Karadeniz’e veya İstanbul’da Karadeniz’e, Karadeniz’den İstanbul’a ve oradan Marmara’da geçen buharlı gemiler giderek artmak ve büyüklükleri de artan bu gemilerin yedeklenmesi için römorkör talebi de yeni römorkör talebini beraberinde getirmekteydi.
Nicolaos E. Vernicos’un ilk ahşap gövdeli buharlı römorkörü “İreni”.
Kaynak: Nicolas A. Vernicos, Aris Bilalis arşivi.
1901’de Nicolaos ve Irene ilk erkek çocuklarına babasının adını vererek Emmanuel Manos dediler. Mutlu yaşamlarında sekiz çocuk sahibi oldular: Manos (1901-1947), Dimitrios (1907-1996), Alexandros (1916-1991), Konstantinos (1910- 1984) ve dört kız: Varvara, Marika, Eleni ve Elli. İlk yedi çocuğu İstanbul’da dünya gelen aileden son erkek çocukları Alexandros Vernicos, Sifnos Adası doğumludur. Armatör Apostolos Philippakis, Emmanuel Vernicos’un kızı Polymnia Vernicou ile evlenmiştir.
Aile bireyleri diğer taraftan armatörlüğe yönelirken I.Dünya Harbi’nin sona ermesinden sonra Nicolas Vernicos yeniden İstanbul’a döndü. Savaş koşulları içersinde römorkörlerinin çoğunun satılmış olması veya kaybedilmesi nedeniyle İstanbul’daki bir tersaneye bir römorkör siparişi verdi. 1920’de teslim aldığı bu römorköre “Sifnos” adı verilmiştir.
Ailenin Michalis N. Vernicos gibi bireyleri 1922’den itibaren Yunanistan ana karası ile adalar arasında yolcu taşımacılığına yöneldiler. Birbiri ardından gelen savaşlar neticesinde Vernicos ailesi 1922’de yakında geri dönecekleri umuduyla İstanbul’dan ayrıldı.
Nicolas Vernicos’un babası Alexandros Vernicos Sifnos’a dönüşü şöyle anlatmıştır: Sifnos Adasında ilk kez sanırım Eylül 1922’de geldik. Tüm ailemizin Pire için ayrıldığı 1924 yazının yaz sonuna kadar kaldık. Vernicos ailesi, İstanbul’daki varlıklarından mahrum kalmasına rağmen, işlerini Pire’den sürdürmeye kararlıydı. Başlangıçta babam Akti Tzelepi’nin köşesinde bir binanın birinci katında bir ofis açtı. Bu dönemde Nikolaos ve Irene, yakın tarihte Kanada Ulusal Phoebe Coums’la evlenen Manos için bir ev inşa etmek amacıyla 28 Aidiniou Caddesi’ndeki Nea Smyrna’da bir mülk satın almıştı. Sonunda inşa edilen ev, Nikolaos ve Irene’nin ve kızlarının Elli’nin evi oldu. Manos Vernicos, 1930’da Varvara’nın satışından onbeş yıl sonra bir genel yük vapuru satın aldı. Gemiye “Popi” ismi verildi ve tramp seferlerde kullanıldı. Vernicos ailesinin öyküsünü burada noktalıyorum. Ancak bu öykünün tamamını “The History of The Vernicos Maritime Family” başlığıyla okuyabilirsiniz. Bir diğer önemli belge 2009 yılında Palgrave MacMillan neşriyatı, Ioannis ve Gelina Harlaftis ortak eseri; “Leadership in World Shipping: Greek Family Firms in International Business”dir.
Vernicos ailesi ilk yıllara ait römorkörlerine ait Osmanlı Devleti’nden Cumhuriyet’e İstanbul Limanı” eserimden alarak aktaracağım belgelere dayalı bilgiler de şöyledir;
Yandan çarklı demir gövdeli römorkör “Olga”
Londra merkezli GN Tanivaco adına inşa edilen 119 grt., 34 nrt. ahşap gövdeli ve yandan çarklı römorkör “Olga” Aralık 1879’da hizmete girdi. Tek genişlemeli buhar ana makinesi 50 nhp güç üretiyordu ve makinesi W. Hepple & Co. South Shields imalatı idi. 1890’da İstanbul’da kılavuzluk, gemi yedekleme firması MJ Stamadiades satın aldı. (Kaynak: Prof. Gelina Harlaftis).
1900’da İzmir’den kılavuzluk, gemi yedekleme firması Hacı Davud Farkouh satın aldı. Aynı sene Nicolaos E.Vernicos satın aldı ve “Sofia” adını verdi. Nicolaos Emmanuel Vernicos sadece römorkör işi ile uğraşmadı.
1902’de, “Olga” simli küçük bir yük gemisini satın aldı ve altı yıl sonra satın aldığı gemiye “Sophia V” adını verdi. 1911’de satılmasına rağmen, bu gemi Vernicos ailesi tarafından tekrar satın alındı ve bu sefer “Varvara” olarak yeniden isimlendirildi. Michalis Vernicos da armatörlüğe yöneldi ve 1910’da “Penelope” adını verdiği 30 yaşındaki bir yük gemisini satın aldı.
Vernicos ailesi, 1912’ nin sonlarında römorkörlerinin Türk makamları tarafından olası bir müsadere edilmesini düşünerek tüm römorkörlerinin mülkiyetini İstanbullu levanten bir Fransız vatandaşı olan Marc Rigo’ya devretti. Römorkörler, Vernicos ailesinin yönetimi altında kaldı ve daha sonra mülkiyete iade edildi.
Nicolaos E. Vernicos’un sac gövdeli buharlı römorkörü “Avgi”.
Kaynak-Nicolas A. Vernicos, Aris Bilalis arşivi).
1914’te Nicolaos, Standart Petrol kuruluşlarından İstanbul’a petrol taşımak için gemilerinden birini Osmanlı Hükümetine kiraladı. I.Dünya Harbi’nin patlak vermesinden dolayı, İtilaf Devletleri adına Nikolaos’tan petrolü Türkiye’ye teslim etmemesi ve gemisini Yunan limanlarına yönlendirmesi talimatı verilmişti. Vernicos ailesi karşılaştığı çok zor durum karşısında bir süre sonra İstanbul’dan ayrıldı. Balkan Harbi sırasında, İstanbul’da kalan 12 römorköre Türk Hükümeti tarafından alıkonulmuştu. 1914’te “Olga” başka bir Fransız vatandaşına satılmışken, “Varvara” da 1916’da satıldı.
Evlerini ve işlerini İstanbul’da bırakarak ayrılmak zorunda kalmalarına rağmen Nikolaos, hiçbir zaman gemi yedekleme ve kurtarma işlerini bırakmadı. 1916’da ilk büyük gemi kurtarma römorkörünü inşa ettirmek üzere İskoçya’daki Ardrossan Shipbuilding Co.’ya verdiği siparişte römorköre “Aghios Georgios” adını vermişti. Buharlı, pervaneli, demir gövdeli römorkör “Avgi” İnşa tarihi ve inşa tersanesi kaydı bilinmeyen “Avgi” 36 grt. idi ve İstanbul Limanı kaydı No.51 idi.
1912’de Nicholaos Vernicos tarafından siyasi koşullar nedeniyle İstanbullu Fransız levanten M.Rigo’ya devredildi. Mayıs 1919’da İstanbul’da kurulu I.Phillipakis ve D.Vernicos & Co.’ya iade edildi. Temmuz 1922’de İstanbul’lu gemi yedekleme işi yapan armatör G.Vlastaris’e satıldı.
Ocak 1933’de Pire’de I.Kritikakis satın aldı ve Pire limanına tescil ettiği römorköre “Kalliope-Christiavgi” adını verdi. Mart 1934’de Pire merkezli I. Gariffalos’a satıldı. Balık avlama gemisi olarak tadil edildi. Ayni sene I.Kritikakis yeniden satın aldı ve römorkör olarak tadil etti. 1939 ’da Pire merkezli Panagiotopoulos Kardeşler’e satıldı. Nisan 1941’ de Alman işgal güçleri tarafından el konuldu. Ağustos 1944’de Salamis Deniz Üssü önlerinde mayına çarparak battı.
Buharlı, pervaneli, demir gövdeli römorkör: “Eftychia”
İnşa tarihi bilinmeyen Fransa inşa “Eftychia” 27 grt.,tam boy 15.65 m. ve genişlik 3.55 m. idi. İstanbul Limanı kaydı No. 4 olan Eftychia Aralık 1900’da Vas.Emmanuel Vernicos tarafından gemi yedekleme işi yapan İstanbul’lu armatör D.Alexatos’a satıldı. Mayıs 1911’de Emmanuel N.Vernicos satın aldı. (Kaynak: Tyne Tugs and Tug Builders, Lloyd’s Register of Shipping.) Aralık 1922’de D.Alexatos tarafından satın alındı ve Pire limanına tescil edildi. 1924’de Psaros Kardeşler satın aldı, 1925’de Kouzoulis kardeşler satın aldı. 1929’de Nicolaos Vernicos satın aldı ve Pire limanına tescil etti. 1 Ocak 1944 günü Müttefik Kuvvetleri’nin işgal altındaki Salamis Deniz Üssü bombalamaları sırasında isabet alarak battı.
Aghios Georgios römorkörü karaya oturmuş olan Maria E. Diacakis genelyük gemisini yedeklerken.
Aghios Georgios römorkörü karaya oturmuş olan Sadıkzâde’lere ait “Mete”yi kurtarma çalışmalarında.
Buharlı, pervaneli, sac gövdeli römorkör: “Aghios Georgios”- (Ex-Stalwark, Ex-Sea Dog)
1916 yılında Ardrossan Dry Dock & Shipbuilding Co Ltd, Ardrossan’da The Admiralty, Londra adına 266 Kızak Numarasıyla inşa edilen römorkörün inşa adı “Stalwark” idi.Adı “Sea Dog” olarak değiştirildi. 153 grt. ve 12 nrt. olan “Sea Dog”un tam boy 95.0 ft., genişlik 22.0 ft. ve derinlik 12.8 ft. idi. Clydebank, Aitchison, Blair Ltd. üretimi olan buhar ana makinesi 3 genişlemeli idi ve azami sürati 9 knots’du. Nicolaos E.Vernicos satın almak için anlaşma yaptı ve römorkör tamamlanmadan önce temmuz 1915’de satın aldı.İstanbul ve Marmara’da gemi kurtarma hizmetleri üstlendi. Vernicos ailesinin İstanbul’dan ayrılmasıyla 1919’da Nicolaos E.Vernicos adına Pire limanına tescil edildi.
Buharlı, pervaneli demir gövdeli römorkör: “Driskos”- (Ex-Vittorin, Ex- Mellon)
Nicolaos E.Vernicos’un İstanbul’da olan römorkörlerden bir diğeri 1883 Hammersmith inşa 28 grt. “Vittorin” idi. 1912’de I.Vlasopoulos & P.Potamianos’a satıldı ve “Mellon” adı verildi. Eylül 1920’de N.Mihas’a satıldı ve “Driskos” adı verildi. Ocak 1929’da A.Nikolasrakis & Co.’ya satıldı. 23 Nisan 1941’de Salamis Deniz Üssü’nde battı.
Irini Vernicos; (Ex- Chernomore, Ex- Iroise, Ex- Saint Charles)
Chernomore, 1911 yılında Rus İmparatorluk Donanması'nın Karadeniz Filosu için Odessa'da inşa edildi; 7 Haziran 1912'de hizmete girdi. Haziran 1915'te, Odessa'ya yapılan bir baskında mayına çarparak yarı batık hale gelen Türk zırhlı kruvazör Medjidieh'in kurtarılmasına katıldı. 16 Aralık 1917'de Sovyetler tarafından ele geçirildi. 1 Mayıs 1918'de Almanlar tarafından ele geçirilir. Kasım ayında ele geçirme sırası Beyaz Ruslara gelmişti ve ardından aralık ayında İtilaf Devletleri adına alıkonuldu. 7 Şubat 1919'da karaya oturan Fransız zırhlısı Mirabeau'nun 1919'da yeniden yüzdürme operasyonlarında kullanıldı. 6 Nisan 1919'da Beyaz Rusların eline geçti. General Wrangel'in filosunun bir parçası olarak 14 Kasım 1920'de mültecilerle birlikte Sivastopol'un tahliyesinde kullanıldı. 17 Aralık'ta Point Attanasio'ya seyrederken karaya oturdu. Kurtarıldı ise de 26 Aralık'ta Bizerte'ye vardığında yeniden el konuldu.
Uzun süren hizmet yıllarından sonra Iroise adıyla Saint Charles’ta, Charles Schiaffino tarafından römorkör ve özel yatı olarak kullanıldı. Aynı sene Vernicos ailesi satın aldı ve “İrini Vernicos” adını verdi. 1941’de Girit’in bombalanması sırasında terk edildi ve 1951’de söküldü.
Kurtarma Römorkörü “Vernicos İrini”
Kurtarma Römorkörü Vernicos Irini ST ('küçük römorkör') Sınıfı dizel römorkör, 1944 yılında Brooklyn, New York'taki Continental Shipbuilding tarafından ABD Ordusu için, II. Dünya Harbi yıllarında Müttefik ticaret filosunun liman elleçlemesine yardımcı olmak için inşa edildi. (Orijinal adı –US ARMY ST-755– geminin pruvasındaki siyah boyanın altında hala görülebilmektedir). Dünya Harbi’nde sonra son derece düşük rakamlara Yunan Hükümetine bağışlanan yaklaşık 100 fazla römorkörden biriydi.ST-755, Nicolas E. Vernicos Shipping Co. Ltd tarafından satın alındı ve “Vernicos Irini” olarak yeniden adlandırıldı ve nihayet Selanik'te hizmete alınmadan önce 50 yıldan fazla hizmet verdi.
2002 yılında Rahmi M. Koç Müzesi'ne kazandırılan bu römorkör yedeklenerek Türkiye'ye getirilip Tuzla'daki RMK Marine'de restorasyona tabi tutulduktan sonra 2003 yılının Ekim ayında RMK Müzesi’ne kazandırıldı. Vernicos İrini, Barbara ve Nicolas A.Vernicos Ailesi tarafından bağışlanmıştı.