Avrupa Parlamentosu (AP) üyeleri, Perşembe günü Rusya'nın eski gemileri kullanarak ham petrol ihraç etmesini ve böylece AB ve G7 yaptırımlarından kaçmasını sınırlamayı amaçlayan bir karar tasarısını kabul etti.
Böylece, Batı'nın Rusya'ya yönelik yaptırımlarının delinmesiyle mücadele çabalarına yeni bir çağrı eklendi.
Kararda, 27 AB üyesine insansız hava araçları ve uydular kullanılarak kontrol ve denetimlerin arttırılması çağrısında bulunuluyor. Avrupa sularında bilinen bir sigortası olmadan seyreden tüm gemilerin cezalandırılması gerektiğine vurgu yapılıyor.
Avrupa Parlamentosu üyeleri, ayrıca Üye Devletleri sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) dahil olmak üzere Rus fosil yakıtlarının tüm ithalatını yasaklamaya çağırıyor.
Batı yaptırımlarını aşmak
Rusya'nın mali kapasitesini ve dolayısıyla Ukrayna'daki savaşını finanse etme kabiliyetini sınırlamak için AB ve G7, 2022 yılında Rus petrolüne sınırlama getirmeye karar verdi. Sınır varil başına 60 dolar olarak belirlendi.
Moskova, yaptırımlardan kaçarak petrol sevkiyatına devam etmek için, bazıları 20 yaşında, kötü durumda ve her zaman sigortalı olmayan eski gemilerden oluşan "hayalet filoya" yaklaşık 9 milyar euro yatırım yaptı. Amaç, Gabon, Cook Adaları, Panama ve Liberya gibi yabancı bayraklar da taşıyabilen gemilerin izlenebilirliğini sınırlandırmak.
Ancak bu sistem yeni bir şey değil; İran, Venezuela ve Kuzey Kore gibi başka ülkeler de hayalet filo uygulamasına başvurmuşlardı. Ancak AP milletvekilleri Moskova'nın operasyonlarının ölçeği ve karmaşıklığıyla öne çıktığına dikkat çekiyor.
Bu Rus gemilerinin ana varış noktaları Hindistan, Çin ve Türkiye. Petrol daha sonra yerinde rafine edilerek yan ürün olarak yaptırımlardan kaçarak Avrupa'ya ulaştırılıyor.
Avrupa Halk Partisi'nden (EPP) AP Milletvekili Rasa Jukneviciene,"Bu hayalet filodaki yaklaşık 600 gemi çoğunlukla Baltık ve Karadeniz'de faaliyet gösteriyor," dedi.
Kiev Ekonomi Okulu'na göre Rus petrolünün yüzde 70'inin deniz yoluyla ihraç edilmesini sağlayacak olan bu rakam, diğer raporlarda 1.400 gemi olarak belirtiliyor.
Moskova radardan kaçmak için çeşitli taktikler uyguluyor. Açık denizlerde çeşitli gemilerle petrol aktarımı gerçekleştiriliyor. Otomatik Tanımlama Sistemi (AIS) transponderleri olarak bilinen uydu konum belirleme sistemleri de izlerini gizlemek için devre dışı bırakılabilir. Tekneler ayrıca gözetimden kaçmak için yanlış veri iletebilirler.
Tüm bu cihazlar denizde güvenliği tehdit etmekte ve çarpışma ve petrol sızıntısı riskini arttırmaktadır. Bir kaza durumunda birçok Avrupa ülkesi bu petrol sızıntılarından etkilenecektir.
Yeşiller Partisi'nden AP milletvekili Martins Stakis , "Bu tehlikeli gemiden gemiye transferlerin yasaklanmasının yanı sıra [petrol sızıntısı durumunda)] hızlı müdahale kabiliyetleri için ek finansman çağrısında bulunuyoruz, çünkü gecikilen her gün milyarlarca euroya mal olacaktır," dedi.
Avrupa Parlamentosu ayrıca "hayalet filonun" Avrupa güvenliği için bir tehdit oluşturduğunu vurguluyor.