5 Ekim 2025’ten itibaren, Neopanamax sınıfı gemiler için haftalık “NetZero Slot” adı verilen ayrıcalıklı geçiş yuvaları tahsis edilecek. Sadece düşük karbon emisyonuna sahip yakıtlarla çalışan ve çift yakıtlı motorlarla donatılmış gemilere açık olacak bu slotlar, çevreci taşımacılığı ödüllendirmeyi amaçlıyor.

Yeni sistemde, slot tahsisi mevcut açık artırma usulüyle değil, geçiş tarihinden 30 gün önce düzenlenecek özel bir yarışma ile gerçekleştirilecek. Uygulamanın ön koşulu ise, gemilerin "Well-to-Wake" yani yakıtın çıkarılmasından yanmasına kadar olan tüm süreçte, karbon yoğunluğunun 75 gCO2(e)/MJ'nin altında olması.

Panama Kanalı’nın Yardımcı Yöneticisi ve aynı zamanda Sürdürülebilirlik Görevlisi olan Ilya Espino de Marotta, bu girişimin yalnızca çevreye duyarlı taşımacılığı teşvik etmekle kalmayıp, aynı zamanda enerji verimliliği ve operasyonel etkinlik gibi küresel denizcilik hedeflerine de katkı sağladığını belirtiyor. “Düşük karbonlu yakıtlar ve enerji tasarruflu teknolojilere yatırım yapan müşterilerimizi hem teşvik ediyor hem de ödüllendiriyoruz.” diyen Marotta, bu adımın kanalın sürdürülebilirlik vizyonunun önemli bir parçası olduğunu vurguladı.

NetZero Slot uygulaması, nakliye şirketlerine yalnızca 24 saat içinde garanti edilen geçiş süresi sunmakla kalmayacak, aynı zamanda transit tarihi üzerinde esneklik sağlayacak. Bu sayede, karbon emisyonunu azaltma hedefleriyle lojistik planlamalarını daha uyumlu hale getirebilecekler.

Programın ikinci aşaması ise 2026’da devreye girecek ve detayları önümüzdeki dönemde açıklanacak. ACP, bu girişimin yalnızca çevreci gemilere öncelik vermekle kalmayıp, aynı zamanda bölgesel altyapının karbonsuzlaşma hedeflerine uygun olarak yeniden yapılandırılmasına ön ayak olacağını söylüyor.

Diğer yandan bu gelişmeler, Panama Kanalı’nın stratejik özerkliğini korumaya yönelik açıklamalarla aynı döneme denk geliyor. Panama hükümeti, Trump yönetimiyle kanalın işletilmesi konusunda herhangi bir müzakere yürütmeyeceğini net bir dille ifade ederken, ABD’nin kanalı ele geçirme yönündeki iddialarını da egemenlik vurgusuyla reddetti. Çin’in kanal üzerindeki etkinliğine dair söylentiler ise bölge yönetimi tarafından “asılsız” olarak nitelendirildi.