Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom'un alt kuruluşu ve Murmansk Limanı'nın işletmecisi FSUE Atomflot'un verilerine göre, Kuzey Deniz Rotası’nda (NSR) 2012 yılında taşınan kargo yükü 3,8 milyon ton iken, bu mikta 2022 yılında 34,1 milyon tona yükseldi.

Bu rakamın, 2024 yılında 80 milyon tona, 2030 yılında da 150 milyon tona çıkarılması hedefleniyor. Arktik Konseyi verilerine göre, 8 ülkenin ekonomisini bir araya getiren ve 20 milyon kilometrekareden fazla alanı kapsayan Kuzey Kutup bölgesinin ekonomik değerinin, 600 milyar dolardan fazla olduğu tahmin ediliyor.

Türkiye'ye 2,5 milyon ton kömür gönderildi
Bu rotada, Rus kargolarının ihracatında görev üstlenen Murmansk Limanı da büyük önem taşıyor. Murmansk Ticari Deniz Limanı Ticari Direktörü Andrey Dotsenko, bölgenin özellikleri ve yürüttükleri faaliyetleri şöyle anlattı: “Son yıllarda, NSR'nin kullanım verimliliği giderek artıyor. NSR'de yaz seyri sırasında elverişli hava koşullarında ortalama geçiş süresi yaklaşık 8-9 gün oluyor.

Bu da ana satış bölgelerine ulaşmak için gereken süreyi yarı yarıya azaltmaktadır. Daha kısa bir rota izleme fırsatı olduğunu ve bunun mali açıdan verimli olduğunu anlayan şirketler, Murmansk Ticaret Limanı'nı daha yüksek bir öncelik olarak değerlendiriliyor.” Murmansk Limanı’ndan Türkiye’ye de kargoların ulaştığını belirten Dotsenko, bu yılın ilk 7 ayında NSR'den Türkiye’ye 2,5 milyon ton kömür gönderildiğini söyledi.

Buzkıran sayısı 13’e çıkacak
Atomflot’un hedefi, buzkıran sayısını 2030 yılına kadar 13’e çıkarmak. Atomflot Genel Müdürü Leonid İrlitsa, konuya ilişkin açıklamasında, 60 MW kapasiteye sahip evrensel seri buzkıran Yakutia’nın, 2024 yılında, aynı kapasiteye sahip bir başka evrensel seri buzkıran olan Çukotka’nın ise 2026 yılında hizmete alınacağını belirtti.

Aynı şekilde, 120 MW kapasiteli lider buzkıran Russia’nın 2027, evrensel seri buzkıran Kamçatka’nın ise Aralık 2028'de işletmeye alınmasının planlandığını kaydeden İrlitsa, inşasına 2025 yılının sonbaharında başlanması planlanan evrensel seri buzkıran Sakhalin’in ise 60 MW’lık kapasitesiyle 2030 yılında hizmete sokulacağını söyledi.

İrlitsa, “Bunlarla beraber, Mayıs 2023'te, Rosatomflot ve Baltiysky Zavod A.Ş. 2029 yılında işletmeye alınması öngörülen yeni nesil nükleer enerjili buzkıran nükleer hizmet gemisinin (NPV) inşası için bir sözleşme de imzalamıştır” ifadelerini kullandı. İrlitsa, NSR’nin avantajları konusunda ise şöyle konuştu: “NSR’nin en önemli avantajı kuşkusuz zaman tasarrufudur.

Örneğin, güney rotasında bir geminin seyrüseferi 50 gün sürerken, NSR'de aynı yol 20 günden az sürüyor. Rota üzerinde kargo gemilerinin güvenle ilerlemesi için buzkıranlar oldukça önemli görevler üstleniyor. Buzkıranların liderliğinde yola çakın geminin, A noktasından B noktasına zamanında varacağını güvenle söyleyebiliriz” dedi.