Konteyner taşımalarındaki navlunlar 2021 boyunca ve 2022 yarısına kadar oldukça yüksek seviyelerde seyrederken 2023 yılına endişeli şekilde girildi. Uzmanlara göre, okyanus taşımacılığının en değişken segmentindeki konteyner navlunları düşmeye devam edecektir. Ancak Walmart ve Home Depot gibi büyük perakendeciler bahar sözleşme yeniden müzakere sezonuna kadar dramatic bir düşüş beklemek çok olası değildir.

Okyanus aşırı konteyneri sevkiyatlarının yüzde 20 ila yüzde 40'ını kapsayan ve endüstrinin stabilitesinin önemli bir göstergesi olarak kabul edilen spot oranlar, durgunluk yaklaşırken ve pandemi kaynaklı ABD ithalat balonu söndükçe serbest düşüşe geçmişti.

Shanghai Containerized Freight Index (SCFI) (1)

Navlun rezervasyon platformu Freightos'a göre, talebe duyarlı spot piyasada Asya'dan Amerika Birleşik Devletleri'ne bir konteyner göndermenin maliyeti, 40 feet’lik bir konteyner için Eylül 2022 ayındaki zirvesi olan 20.000 $'dan yüzde 80'den fazla düşmüştür.

Ancak burada Mediterranean Shipping Co (MSC) ve A.P. Moller-Maersk (MAERSK) gibi büyük taşıyıcıların yüzlerce yeni konteyner gemisinin teslimatını gözden kaçırılmamalıdır. Bu durumda taşıyıcıların zaten azalan talebi karşılamak için ihtiyaç duyduklarından daha fazla gemiye sahip olması nedeniyle navlunların daha da düşüşü devam edecektir.

Taşıyıcılar, nakliye hizmetlerine olan talepteki ani artış nedeniyle pandemi koşullarındaki rekor karlar elde etti. Birçok taşıyıcı, daha yüksek spot oranlı yüklere öncelik verdi ve bu da spot piyasanın kullanımında bir artışa yol açmıştı.  Ancak bu eğilim, mobilya, ev aletleri ve giyim eşyası gibi perakende mal ithalatındaki düşüş nedeniyle geçen yılın sonuna doğru değişmeye başladı.

Bu arada, kontrat oranlarının 2023'te yarıya inmesini bekleyen denizcilik danışmanlığı Drewry'ye göre, uzun vadeli kontrat oranları 2022'yi pandeminin zirvesi olan konteyner başına 8.000 $'dan yaklaşık %20 daha düşük tamamlayacaktır.

Çin Yeni Yılı'ndan hemen sonraki dönem için, kargo beklentileri özellikle düşük göründüğünde, en büyük taşıyıcılardan biri, 1 ila 14 Şubat arasında bir sevkiyat penceresi için Dalian'dan Felixstowe'a 20’ feet başına 550 $'lık bir FAK oranı sunmaktadır. Bu geçen yıl 3 kat daha fazla idi.

Çin'deki COVID salgını, Ukrayna'daki savaş ve yüksek işçilik maliyetleri dahil olmak üzere çeşitli faktörler daha uzun vadeli sözleşme oranlarını destekleyebilecek niteliktedir.

Örneğin bunun bir örneği de Kreli HMM’nin durumudur.

Covid-19 salgınının ardından yükselen Güney Kore konteyner nakliye navlunlarının, ekonomik gerileme ve zirveden yaklaşık yüzde 80 düşen navlun oranları sonunda ülkenin en büyük konteyner nakliye şirketi olan HMM Co.'nun hisseleri, Mayıs 2021'deki 51.100 won'luk zirvesinden yüzde 61 düşüşle 16.01.2023 Pazartesi günü 19.950 won'dan (16 $) kapandı. HMM hisseleri pandemiden bu yana 16 kata kadar yükselmişti ama zirveden bu zamana %250’den fazla değer kaybı yaşamıştır.

Aynı şekilde Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı'na (UNCTAD) göre, küresel deniz ticareti bu yıl geçen yılın son çeyreğine oranla biraz daha toparlanacak, ancak büyüme tarihi normların altında kalacağını öngörmektedir. Bir Alman konteyner lojistik platformu olan Container xChange, konteyner nakliye fiyatlarında topyekun bir fiyat savaşının mümkün olduğu konusunda uyarmaktadır.

Küresel mal ticaretinin yaklaşık yüzde 80'i deniz yoluyla gönderildiğini ve bunun yaklaşık yüzde 35'i konteynerler taşımacılığınd olduğunu varsayarsak UNCTAD, küresel deniz ticaretinin, son 30 yıldaki ortalama yüzde 3,3'ten, önümüzdeki dört yıl boyunca yılda yaklaşık yüzde 2,1 oranında büyümesini beklediğini iletmiştir. 

Operasyonları iyileştirmek ve COVID-19 salgını gibi şokların etkisini en aza indirmek için daha güçlü ulaşım altyapısı, gelişmiş bağlantı, genişletilmiş depolar ve daha az işgücü ve ekipman sıkıntısı zaten bu taşımalarda olmazsa olmaz olduğundan ; Deniz Taşımacılığının UNCTAD 2022 incelemesi, navlun ve charter ücretlerinin hala COVID-19 öncesi seviyelerin üzerinde olduğunu ve enerji krizi nedeniyle petrol ve doğal gaz tanker kargosu için oranların yüksek kaldığını belirtmektedir.

Navlun oranları doğu-batı ticaret yollarında başa baş ( breakeven) seviyelerle seyretmektedir. Konteyner spot oranındaki düşüş son birkaç haftada dibi görmüş gibi görünse de, yıllık kontrat oranları da şu anda keskin bir düşüş içindedir.  Drewry'nin en son Container Insight raporuna göre, taşıyıcılar kapasiteyi yönetemeyerek "konteyner pazarının kontrolünü kaybettiler" ve "yalnızca ağır kayıplar nedeniyle bunu yapmak zorunda kaldıklarında kapasite üzerinde hareket edecekler.”

Dolayısıyla şunu belirtmek mümkündür: 
“Pandeminin başlangıcından bu yana taşıyıcılar için altın bir çağ gördük, ancak o günler artık neredeyse geride kaldı".

Hatlar için en büyük soru, navlun oranlarındaki düşüşün, 2022'nin başlarındaki rekor seviyelerde kalan kazançları ne zaman etkilemeye başlayacağıdır. Göreceğiniz ilk şey, farklı hatların önümüzdeki birkaç çeyreği oldukça farklı deneyimleyeceğidir. Bu nedenle, özellikle Transpasifik Asya'dan ABD ticaretine yönelik spot ticarete odaklanan hatlar, büyük olasılıkla daha büyük veya farklı bölgelerde daha çeşitli yüke sahip hatlardan daha erken baskı altına gireceklerdir. Benzer şekilde, spot kargoya göre daha fazla kontrat içeren hatlar daha fazla kazanca sahip olacaktır.

Tüm denizcilere Allah selamet versin.

Kaynaklar:
(1) SCFI / https://en.sse.net.cn/indices/ccfinew.jsp 
(2) Jan Hoffmann. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) Ticaret Lojistik Şubesi Başkanı