Ziya SADIKOĞLU - Kurumsal Pazarlama & İş Geliştirme Direktörü

Robotik ve otomasyon alanında sektörde kısa sürede kendini kabul ettiren ve 2010 yılında ilk endüstriyel robot projesini hayata geçiren HKTM, 3 kişilik bir ekiple başladığı üretim yolculuğunu bugün 165 kişiden oluşan büyük bir ekiple sürdürüyor. Özellikle iyi müdendislik çalışmalarıyla öne çıkan firmanın geçmişten esinlenerek imal ettiği heykel makinaları da dikkat çekiyor. Firmanın çalışmalarını Ziya Sadıkoğlu ile konuştuk.

Kuruluş sürecinizden bahseder misiniz?

Hidropar Kocaeli Ltd. Şti. adıyla, 3 kişilik bir ekip ile çalışma hayatına başlayan şirketin kuruluş amacı, Bosch Rexroth AŞ firmasının ana bayi olarak faaliyet göstermektir.

2005 yılına kadar Erdemir A.Ş. gibi büyük demir çelik yatırımlarında hidrolik sistemler kurarak etkin rol alan HKTM, kuruluşundan kısa süre sonra hidrolik sistem imalatını kendi bünyesinde yapmaya başladı.

Robotik ve otomasyon alanında da kendisini geliştiren HKTM, 2010 yılında ilk Endüstriyel Robotlu projesini hayata geçirdi. Bir yıl sonra da TÜBİTAK desteği ile Delta Robot projesini başarıyla bitirdi.

Genel Müdürümüz İlham Çelebi’nin de ortaklığa katılımıyla 2013 yılında, kurumsal yapısını sağlamlaştırmak için Anonim Şirket yapısına geçerek tür değişikliği yaparken yeni ismini HKTM (Hidropar Hareket Kontrol Teknolojileri Merkezi San. ve Tic. A.Ş.) olarak belirledi.

Hareket Kontrol Teknolojileri Merkezi (HKTM), 75’i mühendis olmak üzere 165 kişinin çalıştığı hareket kontrol teknolojilerinde hidromekanik sistemler, plastik enjeksiyon robotları ve endüstriyel robotlar kullanarak endüstride özel otomasyon projeleri yapmaktadır.

İyi mühendislik konusunda bilgi alabilir miyiz? Enteresan bir kavram...

HKTM’nin eğitim, fikir geliştirme, projelendirme gibi mühendislik pratikleri içinde olmasının yanı sıra; imalata dönüştürme yeteneğine verdiği değeri “İyi Mühendislik” olarak adlandırıyoruz.

Bu değeri yaşam pratiğimiz ve iş deneyimlerimizle birleştirerek belirli maddelerle somut hale getirdik. Bizim için bu maddeler aynı zamanda iyi bir mühendis olmaya bağlılık yeminini simgeler.

Tüm yeni Cezeri’lerin kendilerine yol gösterici olarak kullanması için bizim de bilgimiz çerçevesinde anlatmaya göstermeye çalışıyoruz.

İyi Mühendislik;

• Doğa ve canlı refahının bilim ve teknik ilkeler ile artmasını sağlar,
• Karşısındakini dinler, oluşan istekleri beklentilerle sınırlı tutmaz,
• Bilgi ve deneyimlerini bir şart ya da çıkara bağlı olmaksızın paylaşır,
• Bilimsel ilkelerle çelişen çalışmalarda bulunmaz,
• Önerileri anlık değildir, kalıcılığı ve sürdürülebilirliği esas alır,
• Her türlü ayrımcılığı engeller, eşitlik ilkesini bulunduğu ortamda sağlar,
• Geliştirdiği çözümler, çevre ve iş güvenliği esaslarına uygundur,
• Konusuna hâkim olduğu için mazeret değil; marifet üretir.

Hangi alanlarda hizmetler veriyorsunuz?

Firmamızın mühendislik altyapısı ile uyumlu, kendi alanında uzmanlaşmış partner firmalara çatı firma olarak, büyük projelerde uzmanlıkları birleştiriyoruz. Farklı hareket ve kontrol teknolojileri üzerinde uzmanlaşıp, örnek alınacak çok yönlü mühendislik çözümleri ile dünyada endüstriyel hareketin kontrol teknolojileri merkezi olma hedefiyle üretmeye devam ediyoruz.

AR-GE bölümüzde daha önce hayata geçirdiğimiz robot projelerinin yanı sıra, güncel olarak TÜBİTAK desteğiyle Türkiye’de üretilmeyen hareket kontrol ile ilgili projelerimiz devam ediyor.

Projelendirme işlemi, müşterilerimizin taleplerine uygun olarak mühendislerimiz tarafından Avrupa Birliği standartlarında ödün vermeden yapılıyor. İmalat alanımızda; hidromekanik ve elektromekanik özel makinalar, kendi üretimimiz olan aktüatör grubu (Hidrolik silindirler, rotary aktüatörler ve elektromekanik silindirler) ve plastik enjeksiyon kartezyen robotları yer alıyor. Her yıl takriben 300 civarında farklı projeyi sanayiye kazandırıyoruz. 

Gemi inşa ve yat sektörüne yönelik olarak ne tür hizmetler veriyorsunuz?

Açıkçası tüm sektörler bizim için önemli. Zaten ana vizyonumuz da hareket kontrolün olduğu her yerde var olup ihtiyaç olan her yerde tüm disiplinleri uygulayabilecek teknik alt yapıya sahip olmak. Buna paralel olarak da orta vadede dünyada hareket kontrolün merkezi olma gibi bir hedefimiz var.

Özellikle son dönemde denizcilik sektörüne yönelik yoğun projeler üretiyoruz. Çıkarma gemi kapaklarından sel bastı sistemlerine, ambar kapaklarından -bow thruster- sistemine kadar hemen hemen her teknolojik uygulamada var olup sektöre değer katmaya çalışıyoruz.

Geçtiğimiz aylarda teslimatını yaptığımız “Folding Beach Clup” projesi de bunlardan biri. Bu uygulamada deniz taşıtının istenildiği takdirde bir Beach Clup’a dönüşmesine vesile oluyoruz. Hareketli arka kapak sayesinde açılan bu bölüm hem yemek bölümü olarak değerlendiriliyor hem de denize geçiş için bir iskele gibi kullanılabiliyor. Bunu yaparken de geleneksel hidrolik silindir çözümleri yerine hidrolik rotary aktüatör sistemini tercih ettik. Uygulamaya özel tasarım ve imalâtı yapılan rotary aktüatör sayesinde nem, düşük sıcaklık ve korozyon gibi zorlu koşullarda güvenilir, yüksek verimli ve dayanıklı sistemlere ulaşmış olduk. Mekanik yapıda da kompozit bilimini kullanmakla birlikte tüm kapak dizaynını, üretimini ve gemi üzerine montajını uyguladık. Aynı zamanda bu projenin tüm otomasyon kumanda çözümünü klas onaylı olarak anahtar teslimi sunduk ve devreye aldık.

Savunma sanayinde yerlilik oranın kıvanç vesilesinin olduğu bir dönemdeyiz, siz bu anlamda hangi çalışmaları yapıyorsunuz.

Savunma sanayi uygulamaları odaklı geliştirdiğimiz “Hidrolik Rotary Aktüator” teknolojisi konusunda artık seri üretime geçme aşamasındayız. Geçtiğimiz son 1,5 sene içerisinde savunma sanayi de bu ürünümüz yoğun olarak kullanılmaya başladı. Bu sayede yerlileştirme konusunun çok önemli olduğu bu günlerde HKTM olarak sektöre bu vesile ile büyük katkı verdiğimizi düşünüyoruz.

Teknik Servis konusu önem verdiğiniz bir konu anlaşılan. Çünkü bu konuda ayrı bir yapılanma içine girmişsiniz. Detayları sizden alalım.

Teknik servis konusu üzerine ayrı bir pencereden bakılması gereken ve özel ilgi gerektiren bir konu. Bizde bundan daha önceki yıllarda kendi proje ekibimizle bu konuyu çözmeye çalıştık fakat firmanın iş hacminin büyümesi ile farklı disiplinlerin çatışmasını yaşadık ve dürüst olmak gerekirse müşteri memnuniyetini sağlayamadık.

2014 senesi içerisinde bu konuyu çözümlemek için tamamen özerk bir firma olan HKSM’yi kurduk. Son 8 senedir bu firmamız ile tam bağımsız olarak tüm sektörlerde servis, önleyici bakım ve İoT konularında hizmet veriyoruz.

AR-GE konusunda neler yapıyorsunuz?

Firmamızın AR-GE merkezi 2018 yılında kurulduktan sonra duraksız şekilde üretmeye yeni ürünler çıkarmaya ve geliştirmeye devam ediyor.

Artık yılların deneyimi ile ne üretmemiz gerektiğini biliyoruz. AR-GE merkezimizde devam eden Avrupa birliği projeleri, Tübitak projeleri, 5 üniversite ile yapılan ortak çalışmalar ile her gün çok daha fazla artırmaya başladık.

Yıllar önce küçük bir kar topu gibi olan AR-GE çalışmalarımız gün be gün değer üretmeye yani kar tutmaya başladı. Doğru yatırımlarla yüksek teknolojik kar üreterek sektörümüzde çığ gibi geleceğiz.

AR-GE bölümüzde daha önce hayata geçirdiğimiz robot projeleri ve güncel olarak TÜBİTAK desteğiyle Türkiye’de üretilmeyen hareket kontrol ile ilgili projelerimiz devam ediyor.

Hidrolik projelendirme, müşterilerimizin taleplerine uygun olarak proje mühendislerimiz tarafından AB standartlarından ödün vermeden yapılıyor. İmalat kapsamında hidrolik sistemler, hidromekanik özel makineler ve kendi üretimimiz hidrolik silindirler ve rotary aktüatörler yer alıyor. Her yıl takriben 300 civarında değişik hidrolik sistemi sanayiye kazandırıyoruz.

Çok geniş bir alanda hizmetler veriyorsunuz. Sertifikasyon konusunda çalışmalarınız neler?

Firmamızın daha verimli hale gelmesi için yalın üretim projesi kapsamında iyileştirilmesi planlanan iş süreçleri; üretim, planlama, pazarlama ve kalite kontrol süreçlerinden oluşmakta ve bu süreçlerde yapılacak olan iyileştirmelerin dolaylı olarak yönetim ve karar destek süreçlerini de dijitalleştirmeye devam ediyoruz. Müşterilerimize verdiğimiz hizmetlerin daha fazla takip edilebilir olmasını sağlamayı hedefliyoruz.

Makine teçhizat yatırımlarına devam ederek üretimden satışlarımızın ve yerlileştirilmiş ürünlerimizin, toplam satışlarımızdaki payını artmaya devam ediyoruz.

Üretim ve İlişkili İş Süreçlerindeki Verilerin Siber Güvenlik Alt Yapısının Kurulması bu sistem ile siber güvenlik sistemimizin ISO 27001 sertifikası almasını sağladık.

ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Standardı belgesini aldık. Bu sene yeni sektörleri eklemek için hedeflerimiz arasında AS 9100 “Havacılık Uzay ve Savunma Kuruluşları İçin Kalite Yönetim Sistemi” Savunma Sanayi Yönetim Sistemi belgesini mevcut kalite yönetim belgelerimize eklemektir.

Bizim için, hayaller düşüncelerimizi, düşüncelerde gücümüzü oluşturur. Hayallerimizi gerçekleştirirken paylaşarak büyümek istiyoruz. Hazırı paylaşan değil değer üreten bir firma olmayı hedefliyoruz.

Geçmişten esinlenip geleceği hedefleyen ve teknoloji ile sanatı iç içe barındıran projeleriniz de var, bu konuda da ilginç açıklamalarınız olmalı?

Kuruluşundan itibaren HKTM, Anadolu ve Mezopotamya topraklarından yükselen bu eşsiz mühendislik harikasının torunları olarak Cezeri’nin oluşturduğu küresel itibara dikkat çekmek ve mühendislik mirasının yeni neslin iddialı atılımlarına ilham kaynağı olmasını sağlamak amacıyla Cezeri ve olağanüstü makinalarına daima özel ilgi göstermiştir.

Mekatroniğin dâhisi, hidroliğin ustası ve robotiğin kurucusu olarak dünya ölçeğinde benimsenen Cezeri’nin çalışmalarını ufuk açıcı görerek gerçekleştirdiği projelerinde mühendislik ve sanatı harmanlayan HKTM, özgün üretilmiş her makinanın kısmen “heykel” olarak nitelendirilmesi gerektiğini savunmaktadır.

Cezeri’nin bu olağanüstü makinası, Hareket Kontrol Teknolojileri Merkezi’nin (HKTM) fikri üzerine heykel sanatçısı İskender Giray yorumuyla, yüz yıllar sonra, farklı bir formda tekrar hayata geçirildi. Eserin günümüze uyarlanan yorumunda; Cezeri’nin birden fazla mühendislik dalını barındıran sanatsal makinalarının tüm nesillere ilham kaynağı olması amaçlanmış, içerdiği figürlerle uluslararası ticarete atıfta bulunulmuş ve kullanılan mekanizmalarla teknolojide alınan yol vurgulanmıştır.

“İyi Mühendislik” mottosuyla; fabrika otomasyonunda, robotik sistemler ve ağır endüstride hidrolik sistemler üreten HKTM, “hayalleri hareketle buluşturmaya”, “itibarlı bir geçmişin iddialı bir geleceğe dönüşmesi” için üretmeye devam edecektir.

Not: Bu röportaj Deniz Endüstri dergimizin Eylül-Ekim 2022 - 86. sayısında yayımlanmıştır.