Antarktika'daki 'Kıyamet Buzulu'nun altında keşif yapmak üzere görevlendirilen 'Ran' adlı su altı aracı, geçen hafta arkasında iz bırakmadan kayboldu.

Yedi metrelik insansız su altı aracı, ünlü Thwaites Buzulu'nu ve altındaki suyu inceleme görevindeydi.

Araç, buzulların altında akan sudaki koşulları uzun süreler boyunca ölçmeyi ve belgelemeyi sağlayan teknoloji ve sensörler içeriyor. Dünyada bu türden yalnızca üçüncü araç olmasının yanı sıra maliyeti de yaklaşık 3,6 milyon dolar.

Gothenburg Üniversitesi'nde okyanus bilimi profesörü ve araştırma ekibinin üyesi Anna Wåhlin, "Bu, Ran'ı buzun altındaki alanı belgelemek için Thwaites Buzulu'na götürdüğümüz ikinci seferdi. Ran sayesinde 2019'da Thwaites'e giren dünyadaki ilk araştırmacılar olduk," dedi.

"Uydu verilerinden erimeyi ve buzdaki hareketleri görüyoruz. Ancak Ran'dan buzun alt tarafının yakın çekimlerini ve erimenin arkasında tam olarak hangi mekanizmaların olduğuna dair bilgi alıyoruz."

Batı Antarktika Buz Tabakası'nın parçası olan eyalet büyüklüğündeki Thwaites, Dünya'nın en geniş buzulu. Tamamen erimesi durumunda küresel deniz seviyeleri üzerinde yaratacağı ciddi etki nedeniyle Kıyamet Buzulu olarak da anılıyor. Zira buzulun tamamen çökmesi durumunda deniz seviyelerinin dünya çapında ortalama 63 santimetre yükseleceği düşünülüyor.

Bunun yanı sıra Thwaites'in çökmesinin aynı bölgedeki diğer buzulları da zincirleme şekilde eriterek küresel deniz seviyesinin birkaç metre yükseltebileceğine dair endişeler de var.

Ran, yer yer 500 metre kalınlığa ulaşabilen buz tabakalarının altına dalıyor ve gerekli verileri topladıktan sonra okyanus yüzeyine dönüyor.

Rotası önceden programlanan araç, buzulların alt tarafının yüksek çözünürlüklü haritalarını oluşturma yeteneğine de sahip. Bu da ilk kez buz tabanının çok ayrıntılı bir görünümlerini çıkarmasını sağladı.

Ran daha önce Thwaites'in altına birkaç kez dalmıştı, ancak bu sefer bir şeyler ters gitti ve araç yüzeyde görünmedi. Newsweek'in aktarımına göre akustik arama ekipmanları, helikopterler ve drone'lar kullanılarak yapılan aramalar da başarısız oldu.

Wåhlin, aracın gizemli kayboluşuyla ilgili şu ifadeleri kullandı: "Ne yazık ki, Ran'a ne olduğunu büyük ihtimalle asla kesin olarak bilemeyeceğiz. Şu anki ana hipotezimiz, buzun altındaki suda deniz tabanı sanarak bir şey tespit etmiş olması ve çok dar bir alana girmesi. Birkaç kurtulma manevrası yaptıktan sonra geldiği yere geri dönmeyi deneyecektir."