Rosatom'dan yapılan açıklamaya göre, 3 Aralık 1959'da dünyanın ilk nükleer enerjiyle çalışan buzkıranı Lenin'de Rusya bayrağı göndere çekildi. Bu, nükleer buzkıran filosunun tarihinin başladığının büyük bir simgesiydi. Bu adım, Kuzey Denizi Rotası'nda kullanılacak nükleer teknolojilerin potansiyelini de ortaya koydu.

Dünyanın ilk nükleer buzkıranı olan Lenin, 32 megavatlık bir beygir gücüne sahipti. İki reaktörden oluşan bir nükleer enerji santraliyle çalışıyordu ve reaktörlerin her biri 159 megavat ısıl kapasiteye sahipti. Buzkıran, yakıt ikmali yapmadan 4 yıl boyunca çalışabiliyordu. 30 yıllık operasyonu süresince Lenin, 654 bin deniz milini geçti ve 3 bin 741 gemiyi Arktik buzları arasında yönlendirdi. Bugün, Murmansk limanında, Rus nükleer filosuna adanmış bir müze olarak faaliyet gösteriyor ve her yıl 60 binden fazla ziyaretçi çekiyor.

Son 65 yıl içinde nükleer buzkıran gemilerinin inşası ve işletilmesi için üst düzey teknolojiler geliştirildi. Şu anda, Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşuna bağlı olan Atomflot’un nükleer buzkıran filosu, üçü en yeni 22220 Projesi'ne ait olmak üzere yedi nükleer buzkıran gemisinden oluşuyor.

Söz konusu gemiler, her biri 60 megavat beygir gücüne sahip olan en yeni nükleer buzkıranlar olma özelliğini taşıyor ve sırasıyla ilk evrensel nükleer buzkıran olan Arktika, ilk seri evrensel nükleer buzkıran olan Sibirya ile ikinci seri evrensel nükleer buzkıran olan Ural olarak adlandırılıyor.

22220 Projesi'ndeki nükleer buzkıranlar, her biri 175 megavat ısıl kapasiteye sahip iki adet RITM-200 reaktöründen beslenen bir nükleer enerji santrali ile faaliyete geçiyor. Bu teknoloji, yakıt ikmali yapılmadan operasyon süresini 7 yıla kadar uzatmayı sağlıyor ve buz geçişini 2.9 metreye kadar artırıyor. Bu gemiler, yüzde 90'dan fazla yerli bileşenle inşa edilmekle beraber su çekişlerini 10.5 metreden 9.03 metreye kadar değiştirebiliyor, ve bu özellikleri sayesinde hem denizlerde hem de körfezlerde operasyon gerçekleştirebiliyor. Aynı projenin dört diğer buzkıranı ise farklı inşaat aşamalarında olup, bunlar arasında 10510 Projesi'ne ait ağır hizmet tipi buzkıran Rossiya da yer alıyor.

2018'de Rusya Hükümeti, Rosatom'u Kuzey Deniz Rotası Altyapı Operatörü olarak yetkilendirdi. Rusya'nın Arktik bölgelerinin kapsamlı gelişimi, Rusya Devleti için stratejik bir öncelik olma özelliğini taşıyor. Rosatom'un stratejik hedeflerinden biri, bu rotayı Avrupa, Rusya ve Asya Pasifik Bölgesi'ni birbirine bağlayan verimli bir geçiş yolu haline getirmek. Şu anda, St. Petersburg ve Kaliningrad'dan Vladivostok'a kadar uzanan Büyük Kuzey Deniz Rotası'nı geliştirmek için kapsamlı bir proje hazırlanıyor.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatomun Genel Müdürü Alexey Likhachev, ülkenin buzkıran filosunun 65. yıldönümüne adanmış etkinliğe ilişkin, Atomflot'un 65. yılını verimli ve dinamik şekilde gelişen bir kuruluş olarak kutladığını belirterek, "Üç yeni nükleer enerjiyle çalışan buzkıran gemisi halihazırda hizmete alındı ve çok yakında Yakutistan adlı nükleer buzkıran filosuna katılacak. Rossiya ağır hizmet tipi buzkıranı da dahil olmak üzere dört gemi daha inşa ediliyor. Ancak Atomflot'u gururlandıran en önemli şey, her gün Arktik'i fetheden cesur kutup denizcilerinden oluşan ekibi. Dünyanın hiçbir ülkesinde bu bilgi ve deneyime sahip çalışanlar bulunmuyor." ifadelerini kullandı.

Atomflot Genel Müdürü Yakov Antonov da bu yılın oldukça önemli bir yıl olduğunu vurgulayarak, "Çünkü eski nesil buzkıranlardan, tamamen yeni nesil 22220 projeli buzkıranlara bir geçiş yapıyoruz. Sunduğumuz hizmetlere önemli ölçüde talep var. En önemlisi ise, ortaklarımızdan açık bir destek görüyoruz. Hizmetlerimizin önemi daha iyi anlaşıldığı zaman bize büyük bir moral kaynağı oluyor ve denizcilerin geleceğe olan güvenini pekiştiriyor." değerlendirmesinde bulundu.