Bilgi teknolojilerinin gelişimindeki baş döndürücü hız enerji kullanımını muazzam miktarlarda artırmakla kalmıyor, sistemleri soğutmanın maliyeti de günden güne büyüyor. Bu krize karşı çözümü su altında arayan Çin, bilgisayar sunucularını denize yerleştirme konusunda ilk adımı attı.

Beijing Highlander Digital Technology Company'nin yürüttüğü proje, Çin devlet televizyonu CGTN tarafından "dünyanın deniz altındaki ilk ticari veri merkezine doğru atılan bir adım" olarak tanımlandı.

40 ila 60 kat enerji verimliliği sağlanıyor
Güney Çin Denizi'ndeki Hainan Adası'nın yakınlarında inşa edilen Highlander sualtı veri merkezi, kabinlere yerleştirilen sunucuların geleneksel soğutma sistemlerini her bir kabinin üzerinde bulunan pasif deniz suyu soğutma sistemiyle birleştiriyor. Şirkete göre bu tasarım, karadaki veri merkezlerine göre 40 ila 60 kat enerji verimliliği sağlıyor.

Yüksek basınç riski düşündürüyor
Projenin şu anda sığ sularda uygulanmasının nedeni ise derinlerde yüksek basıncın yaratacağı olumsuz etkilerle ilgili endişeler olarak açıklanıyor.

"Çığır açıcı bir teknoloji olabilir"
Projeyi New Scientist'e değerlendiren Minnesota'daki St. Thomas Üniversitesi makine mühendisliği bölümünden Profesör John Abraham "Büyük veri merkezlerini devasa klimalar kullanarak soğutmak gerçekten çok masraflı. Deniz suyunun güzel yanı, suyun ısıyı havadan çok daha iyi iletmesi" diyor. Yapay zeka ve bulut tabanlı depolama sistemleri nedeniyle soğutma talebinin artmaya devam edeceğini söyleyen Abraham, "Bu proje daha büyük veri çiftliklerinin yaygınlaşmasını sağlayacak çığır açıcı bir teknoloji olabilir" sözleriyle de projenin hakkını teslim ediyor.

Güney Çin Denizi'nde batırılan 1300 tonluk su geçirmez kabin, 100 kabinden oluşacak sualtı veri merkezinin ilk parçası olarak 35 metre derinde yerini aldı.

Çin'deki veri merkezi bu alandaki ilk girişim değil. Microsoft 2015 ile 2020 arasında Project Natick ile benzer bir prototipi test etmiş, ancak testlerin devamı gelmemişti. ABD'de aynı konuda faaliyet gösteren Subsea Cloud adlı şirket ise yatırım toplamaya devam ediyor ve 2024'te ilk veri merkezini faaliyete geçirmeyi planlıyor.